Parij Olimpiadasi medallarining narxi qancha turadi?

Fransiyada joriy yilning 26 iyul – 11 avgust kunlari bo‘lib o‘tgan 2024 yilgi yozgi Olimpiada o‘yinlari o‘z nihoyasiga yetdi. Unda 32 ta sport turi bo‘yicha 329 ta medallar jamlanmasi uchun kurashildi. O‘yinlarda 206 ta Olimpiya terma jamoalaridan 10,5 ming nafar sportchi, shuningdek, neytral maqomga ega individual sportchilar ishtirok etdi.

Medallar hisobidagi birinchi o‘rin Olimpiadaning so‘nggi kunida ayollar basketbol turnirida oltin medalni qo‘lga kiritgan AQSHga tegishli.

AQSH sportchilari 40 ta oltin, 44 ta kumush va 42 ta bronza (jami 126 ta sovrin)ni qo‘lga kiritdi. Xitoy terma jamoasi 40 oltin, 27 kumush va 24 bronza (jami 91) medalni qo‘lga kiritib, 2-o‘rinni egalladi.

Yaponiya terma jamoasi uchinchi o‘rinni egalladi (20+12+13=45). Medallar reytingida kuchli beshlikka Avstraliya (18-19-16) va Fransiya (16-26-22) ham kirgan.

O‘zbekiston esa Olimpiadada 8 ta oltin, 2 ta kumush, 3 ta bronza bilan jami 13 ta medal jamg‘arib, umumjamoa hisobida 13-o‘rinni egalladi. Bu O‘zbekistonning Olimpiya o‘yinlaridagi eng yaxshi natijasidir.

2024 yilgi Olimpiadaning yopilish marosimi “Stad de Frans” stadionida bo‘lib o‘tdi. Keyingi yozgi Olimpiya o‘yinlari 2028 yilda Los-Anjelesda (AQSH) bo‘lib o‘tadi.

O‘zbekiston sportchilari boks bo‘yicha eng yuqori darajadagi beshta medalni qo‘lga kiritdi. Bu bilan boks peshqadamligini ham O‘zbekiston egalladi. Dzyudo, erkin kurash va taekvondo musobaqalarida yana bittadan oltin.

Qo‘shni Qozog‘iston 43-o‘rinni egalladi, jamoa hisobida yettita medal bor: bitta oltin, 3 ta kumush va 3 ta bronza. Qirg‘iziston uchun Parijdagi o‘yinlar 6 ta medal bilan yakunlandi (0-2-4). Turkmaniston terma jamoasi esa sovrinsiz qoldi.

Medallar narxi qancha?

2024 yilgi barcha Olimpiya medallarining diametri 85 mm va qalinligi 9,2 mm. 5084 ta medalning har birining markazida maxsus ramkaga o‘ralgan Eyfel minorasining olti burchakli temir parchasi joylashgan. Olimpiada oltin medalining og‘irligi 529 gramm bo‘lib, massasining 95,4 foizdan ortig‘i (505 gr) kumushdir. Medal 6 gramm sof oltin bilan qoplangan, 18 grammi esa temirdan iborat.

2024 yilgi Olimpiada oltin medalining narxi taxminan 950 dollarga baholanmoqda va bu o‘yinlar tarixidagi eng qimmat medal hisoblanadi. Buning asosiy sababi oltin narxining rekord darajada yuqoriligidir. Bungacha eng qimmat medal London-2012 Olimpiadasi medali bo‘lib, uning qiymati 708 dollarni tashkil qilgan. Agar medal sof oltindan qilingan bo‘lsa, uning qiymati taxminan 41,16 ming dollarga teng bo‘lar edi. Oxirgi marta sof oltindan medallar 1912 yilda Shvetsiya mezbonlik qilgan Stokgolm yozgi Olimpiada o‘yinlarida topshirilgan.

Kumush medalining vazni 525 gr, shundan 507 gr kumush va 18 gr temirdir. Uning narxi kumush va temirning hozirgi narxida taxminan 486 dollarni tashkil qiladi.

Bronza medalining og‘irligi 455 gramm bo‘lib, 415,15 gramm mis, 21,85 gramm rux va 18 gramm temirdan iborat. Uning podium qiymati taxminan 13 dollarni tashkil qiladi.

O‘zbekiston sportchilari jamg‘argan medallar narxi esa quyidagicha: 8 ta oltin 7600 dollar, 2 ta kumush medal 972 dollar, 3 ta bronza 39 dollarga teng.

Medallar tarkibidagi temir ham oddiy temir emas. Metall, xususan, XX asrda liftni modernizatsiya qilish uchun olib tashlangan yodgorlik qismlaridan yasalgan. Metall Fransiyaning sharqiy qismida joylashgan Pompey shahridagi temirchilik ustaxonalarida tozalangan. Rasmiy Olimpiya veb-saytiga ko‘ra, quyma temirdan ortiqcha uglerod olib tashlangandan so‘ng, qolgan temir deyarli toza va juda mustahkam bo‘ladi. Olimpiya medalining ichki qiymatini aniqlashda dizayn odatda narxga kiritilmaydi. Biroq, medallar uchun bu o‘zgarishi mumkin, chunki ular tarixiy fransuz yuqori zargarlik uyi – Chaumet tomonidan ishlab chiqilgan.

Olimpiya medallaridagi fransuzcha ramz

Eyfel minorasining jigarrang bo‘yoqdan tozalangan temir olti burchakli shakli barcha medallar markaziga kiritilgan bo‘lib, u mamlakatning umumiy ramzi bo‘lib xizmat qiladi. Unda 2024 yilgi Parij o‘yinlari emblemasi o‘yib yozilgan bo‘lib, u oltin medal, Olimpiya alangasi va Mariannaning yuzini birlashtirib turadi – bu inqilob va Fransiya xalqining qadrli ramzidir. Gerb ostida “Parij Olimpiadasi” so‘zlari va beshta halqadan iborat Olimpiada logotipi ko‘rsatilgan.

Medallar uchun lentalarda ham katta ramziylik aks etgan. Barcha medal lentalari Eyfel minorasi panjarasi bilan bezatilgan. Olimpiya medallari lentalari quyuq ko‘k rangda, Paralimpiya medallari uchun esa to‘q qizil rangda – Eyfel minorasida ishlatiladigan dastlabki ikki bo‘yoq (“Venetsiya qizil” va “qizil-jigarrang”) aralashmasidir.