2024 yil yana rekord darajada issiq bo‘lishi mumkin – olimlar

2024 yil rekord darajadagi eng issiq yil bo‘lishi mumkin, garchi iyul oyida harorat rekordlarining 13 oylik seriyasi yakunlangan bo‘lsa ham. Bu haqda kecha, 7 avgust kuni Yevrokomissiya tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan va YeI tomonidan moliyalashtirilgan Kopernik iqlim o‘zgarishi monitoringi xizmati (C3S) tomonidan ma’lum qilindi.

O‘tgan oy 1940 yildan beri rekord darajadagi ikkinchi eng issiq oy bo‘ldi, bu 2023 yil iyulidan biroz salqinroq, xolos. O‘tgan yilning iyunidan 2024 yilning iyunigacha har oy yilning o‘sha fasli uchun yangi harorat rekordini o‘rnatdi. Iyul oyida o‘rtacha global harorat Selsiy bo‘yicha 16,91 darajani tashkil etdi, bu o‘tgan yilning shu oyiga nisbatan atigi 0,04 darajaga past.

“Ammo umumiy kontekst o‘zgarmadi, bizning iqlimimiz isishda davom etmoqda”, deydi C3S rahbari o‘rinbosari Samanta Burgess.

Uning so‘zlariga ko‘ra, iqlim o‘zgarishining halokatli oqibatlari 2023 yildan ancha oldin boshlangan va global issiqxona gazlari chiqindilari nolga yetguncha davom etadi.

Yanvardan iyulgacha global harorat 1991-2020 yillardagi o‘rtacha ko‘rsatkichdan 0,7 darajaga yuqori bo‘lgan. 2024 yil o‘tgan yilga qaraganda issiqroq bo‘lishining oldini olish uchun bu anomaliya joriy yilning qolgan qismida sezilarli darajada kamayishi kerak.

“Shunday qilib, 2024 yil rekord darajadagi eng issiq yil bo‘lishi ehtimoli ortib bormoqda”, dedi Kopernik tadqiqotchilari.

2024 yil iyul oyi 1850-1900 yillar oralig‘ida o‘sha oy uchun hisoblangan o‘rtacha haroratdan 1,48 daraja Selsiy bo‘yicha issiqroq edi. Yer tarixidagi eng issiq ikki kunni boshidan kechirdi va 22 va 23 iyul kunlari global o‘rtacha harorat haqiqatda tenglashdi va 17,6 darajaga yetdi.

Inson faoliyati tufayli yuzaga keladigan ortiqcha issiqlikning 90 foizini o‘ziga singdiruvchi okeanlardagi harorat iyul oyida rekord darajadagi eng yuqori darajaga yaqinlashdi, ya’ni 20,88 daraja Selsiy bo‘yicha, 2023 yil iyulidan atigi 0,01 daraja past.

Biroq Kopernik olimlarining ta’kidlashicha, global haroratning keskin oshishiga hissa qo‘shgan El-Ninyo ob-havo modelidan uning sovigan versiyasi La Ninaga o‘tganiga qaramay, “ko‘p mintaqalarda okean havosi harorati g‘ayrioddiy darajada issiq bo‘lib qoldi”.