Hech kimning Tayvan masalasida qozilik qilishga haqqi yo‘q – Si Szinpin

Rossiya “Yagona Xitoy” tamoyiliga qat’iy amal qiladi va AQSHning Tayvandagi provokatsiyalarini qoralaydi. Bu haqda Rossiya Prezidenti Vladimir Putin bugun, 15 sentyabr kuni Samarqandda bo‘lib o‘tayotgan Shanxay hamkorlik tashkiloti sammiti doirasida Xitoy rahbari Si Szinpin bilan uchrashuvda. 

“Biz amalda “Yagona Xitoy” tamoyiliga qat’iy amal qilamiz. Qo‘shma Shtatlar va uning sun’iy yo‘ldoshlarining Tayvan bo‘g‘ozidagi provokatsiyalarini qoralaymiz”, deydi Rossiya rahbari. 

Putinning qo‘shimcha qilishicha, u yaqinda Vladivostokdagi Sharqiy iqtisodiy forum doirasida uchrashgan Xitoy parlamenti rahbari Li Chjanshu bilan bu haqda gaplashgan. 

Xitoy raisiga ko‘ra, dunyoning hech bir davlati Tayvan masalasida hakamlik qilishga haqli emas va Xitoy tashqi aralashuvga toqat qilmaydi.  

"Xitoy "Tayvan mustaqilligi" tarafdori bo‘luvchi bo‘lginchi kuchlarga va tashqaridan aralashuvga keskin qarshilik ko‘rsatadi. Hech bir davlat Tayvan masalasida qozilik qilishga haqli emas", deydi Si Szinpin.

Tayvan 1949 yilda Chan Kayshí  (1887-1975) boshchiligidagi gomindan qo‘shinlarining qoldiqlari Xitoy fuqarolar urushida mag‘lub bo‘lib, orolga qochib ketganidan beri o‘z ma’muriyati tomonidan boshqariladi. O‘shandan beri Tayvan kommunistlar hokimiyatga kelishidan oldin materikda mavjud bo‘lgan sobiq Xitoy Respublikasi bayrog‘i va boshqa atributlarini saqlab qoldi. XXRning aksariyat davlatlar, jumladan, Rossiya tomonidan qo‘llab-quvvatlangan rasmiy pozitsiyasiga ko‘ra, orol Xitoy provinsiyalaridan biri hisoblanadi. 

Qo‘shma Shtatlar 1979 yilda Tayvan bilan diplomatik aloqalarni uzib, XXR bilan o‘rnatdi. Vashington “yagona Xitoy” siyosatini tan olish bilan birga, ayni paytda Taypey ma’muriyati bilan aloqalarni davom ettirmoqda va orolga qurol yetkazib bermoqda. 2020 yilda AQSHning o‘sha paytdagi Prezidenti Donald Tramp ma’muriyati Gonkongdagi vaziyat tufayli Pekin bilan munosabatlarning keskinlashuvi fonida Tayvan bilan aloqa va almashinuvlarni sezilarli darajada faollashtirdi, bu esa XXR hukumatining noroziligiga sabab bo‘ldi. 2-3 avgust kunlari AQSH Kongressi Vakillar palatasi spikeri Nensi Pelosining orolga tashrifi ortidan Tayvan bo‘g‘ozi mintaqasidagi keskinlik jiddiy ravishda avj oldi, bu esa Pekinning keskin tanqidiga sabab bo‘ldi.