Сунъий интеллект табиатга қанчалик зарар келтирмоқда?

Технологик компаниялар ўзлари ишлаб чиқарган сунъий интеллект моделларининг атроф-муҳитга таъсирини ўрганмоқда. Маълум бўлишича, сунъий интеллектдан фойдаланиш нафақат энергия талаб қилади, балки сув захираларини ҳам камайтиради.  Google’нинг Gemini сунъий интеллекти бошқа моделлар билан солиштирилганда экологияга камроқ зарар келтириши мумкинлиги аниқланди. Бу хақда “Euronews” хабар берди.

Қайд этилишича, янги техник ҳужжатларга кўра, Google Gemini чат-ботида битта сўровни ишга тушириш телевизорни 9 сония томоша қилиш учун сарфланадиган энергияга (0,24 ватт-соат) тенг. Ҳар бир сўров учун чиқариладиган карбонат ангидрид тахминан 0.03 грамни ташкил қилади. Ушбу СИ моделининг сув истеъмоли эса тахминан 0.26 миллилитр ёки тахминан беш томчи сувни кўрсатади.

Маълумот учун, Gemini ва ChatGPT каби СИ моделларининг ишлашида зарур бўлган  маълумотлар марказидаги ускуналар сув орқали совутилади. У ерда кучли иссиқлик ҳосил қиливчи минглаб серверлар  мавжуд.  Сув ускунанинг қизиб кетишини олдини олиб, иссиқликни тарқатади. Натижада улар узлуксиз ва барқарор ишлайди.

Google’нинг ёзишича, ҳар бир қидирув учун чиқариладиган  CО2 эмиссияси (углерод диоксидини атмосфера ёки тупроққа чиқариш жараёни) жуда оз миқдорни кўрсатади. Open AI’нинг ChatGPT моделини Google Gemini билан солиштирсак, унда  ҳар бир сўров учун  2.9 ватт энергия сарфланади ва  4.3 грамм карбонад ангидрид чиқарилади.

Халқаро энергетика агентлигининг таъкидлашича, келгуси беш йил ичида энергияга бўлган талаб икки баравар ошган бўлиб, бу йилига 945 тераватт соатни ташкил этган.

Атроф-муҳит бўйича сўнги ҳисоботларга кўра, Google’нинг CО2 эммисияси  2019 йилдан бери 51 фоизга ошган. Бунга, асосан, СИ учун зарур бўлган ускуналарни ишлаб чиқаришга ва йиғишга сарфланадиган карбонад ангидрид газлари киради.

Google’нинг ёзишича, унинг СИ моделлари самаралироқ бўлиб бормоқда. Сабаби 2024 йил августидан бери энергия сарфи 33 баробарга, углерод изи эса 44 баробарга камайган.

Муаммо шундаки, Google Gemini бир кунда қанча саволларни қабул қилишини очиқламайди. Шунинг учун унинг умумий қанча энергия сарфлаши ҳақида маълумот йўқ. Билдирилишича, бу атроф-муҳит билан бўлган муносабатларни яширишга олиб келади.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ OpenAI янги AI модели GPT-5’ни тақдим этганди. GPT-5 камроқ фактлар тўқийди ва жавоб бера олмаслигини фаолроқ тан олади. Янги версияни ишлаб чиқишда 5 минг соатлик хавфсизлик синовлари ўтказилган.

Маликабону Муҳаммедова