Орбан Украинага буфер давлат бўлишни таклиф қилди

Венгрия Бош вазири Виктор Орбан Украинага Европа Иттифоқига аъзо бўлиш ўрнига, Россия ва ЕИ ўртасидаги буфер давлатга айланишни таклиф қилди. Бу ҳақда Орбан “Telex” нашрига берган интервьюсида маълум қилди.

Унинг сўзларига кўра, Украина ЕИга қўшилса, у ҳолда уруш Европа ҳудудларига ҳам тарқалиши мумкин, бу эса Венгрия учун ҳам хавфли саналади. 

“Агар Украина ЕИга аъзо бўлса, уруш бевосита бизга етади. Бу тактик эмас, балки мавжудлик масаласи”, деган Орбан.

У Украина душман эмаслиги, аммо ЕИга тўлиқ аъзолик ўрнига шартнома асосидаги ҳамкорлик муносабатлари орқали буфер давлат сифатида қолиши хавфсизроқ ечим эканини таъкидлаган. 

Орбаннинг таъкидлашича, Венгрия Совет Иттифоқи даврида унинг ғарбий чегарасида жойлашган ва бундай мавқени яна қайта бошидан кечиришни истамайди.

“Биз бундай тақдирни қабул қилмоқчи эмасмиз”, деган Бош вазир. 

Шунингдек, Орбан Украинага бир йил олдиноқ Россия билан кўпроқ манфаатли шартларда оташкесимга келишишни маслаҳат бергани, аммо Киев буни рад этгани учун бугунги кунда “катта тўлов” тўлаётганини билдирган. 

Венгрия Украинага ЕИ ёрдамини бериш ва уни иттифоққа қўшишга қарши чиқиб келмоқда. Жорий йилда Венгрияда Украина ЕИга аъзо бўлиши бўйича референдум ўтказилди ва унда қатнашганларнинг 95 фоизи қарши овоз берди.

Бундан ташқари, Венгрия Украина аъзолигининг иқтисодий оқибатлари ҳақида ҳам огоҳлантирмоқда. Масалан, Бош вазир маслаҳатчиси Балаш Орбаннинг сўзларига кўра, Украина ЕИга тўлиқ интеграцияланса, бунинг харажати 2,5 трлн еврога етиб, бугунги ЕИ бюджетига нисбатан 12 баравар кўп бўлади.

Маълумот учун, буфер давлат – бу йирик ёки душманлашаётган давлатлар ўртасида жойлашган мамлакат бўлиб, у геосиёсий жиҳатдан оралиқ зона вазифасини бажаради. Бундай давлатнинг вазифаси – икки кучли томон ўртасидаги тўқнашув ёки уруш эҳтимолини камайтириш, зиддиятларнинг олдини олиш. У одатда ҳеч бир томон билан кучли иттифоқ тузмайди, нейтрал бўлишга ҳаракат қилади ва ўз мустақиллигини сақлашга интилади. Масалан, Финляндия Совуқ уруш даврида СССР билан Ғарб ўртасида буфер давлат бўлган. Виктор Орбаннинг фикрича эса, Украина Россия ва Европа Иттифоқи ўртасида шундай ролни бажарса, бу уруш хавфини камайтиради. 

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Венгрия Бош вазири Виктор Орбан Украинанинг НАТОга аъзо бўлиши Россия билан қуролли тўқнашувга ва эртаси куни Учинчи жаҳон урушига олиб келишини айтганди.