Истанбулда Россия, Украина, Туркия ва БМТ бошчилигида ҚММ очилди

Тўртлик (БМТ, Туркия, Россия, Украина) келишувлари асосида Истанбулда ташкил этилган Қўшма мувофиқлаштириш марказининг вазифаси Украинадан ғалла ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини хавфсиз ташишни таъминлашдан иборат. Бу ҳақда бугун, 27 июль куни Туркия мудофаа вазири Ҳулуси Акар марказнинг расмий очилиш маросимида маълум қилди. 

"Марказда Туркия, Россия, Украина ва БМТнинг ҳарбий ва фуқаролик вакилларидан иборат беш киши иштирок этади. Унинг вазифаси Украина портларидан (Одесса, Черноморск ва Южний) дон ва шунга ўхшаш озиқ-овқат маҳсулотларини хавфсиз экспорт қилишни таъминлашдан иборат”, дейди вазир. 

Унинг қайд этишича, Марказ фаолияти БМТ томонидан мувофиқлаштирилади. 

Қўшма мувофиқлаштириш маркази дон экспорти билан шуғулланувчи савдо кемаларини рўйхатга олади ва дон битимида иштирок этувчи давлатлар ва БМТ билан ҳамкорликда уларнинг техник кузатувини амалга оширади. Кемаларни текшириш Украина портларида ва Туркия портларида юклаш вақтида амалга оширилади. Миналар тозалаш керак бўлганда амалга оширилади, аммо Акар "Ҳозирги босқичда бунга эҳтиёж йўқ", деди. 

Трафик ҳажми

Акар, тўртлик Истанбулда эришилган келишувлар доирасида ғалла коридори орқали Украинадан 25 миллион тоннадан ортиқ ғалла ташиш режалаштирилганини билдирди. 

"Украина портларида жойлашган 25 миллион тоннадан ортиқ дон хавфсиз ва энг муҳими, имкон қадар тезроқ жаҳон бозорларига олиб чиқилиши керак, шу сабабли хавфсиз денгиз йўлаги яратиш зарурати туғилди", дейди Туркия вазири Истанбулдаги Қўшма мувофиқлаштириш марказининг расмий очилиш маросимида. 

Акар, агар керак бўлса, 120 кунга мўлжалланган келишувлар томонларнинг розилиги билан узайтирилиши мумкинлигини таъкидлади. 

Муваффақиятли битим

Таъкидланишича, Украинадан денгиз орқали ғалла етказиб бериш бўйича келишувнинг муваффақияти турли инқирозларни, жумладан энергия инқирозини ҳал қилиш учун намуна бўлиши мумкин.

“Ушбу марказда олиб бориладиган ишлар нафақат озиқ-овқат инқирозининг олдини олиш ва унинг нархини пасайтиришга ёрдам беради, балки шу каби инқирозларни, хусусан, энергетика инқирозини ҳал қилишда намуна бўлиши мумкин”, дейди Акар. 

Бундан ташқари, унинг сўзларига кўра, дон битими "назоратсиз миграция муаммосини ҳал қилишга ҳисса қўшади". 

Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг 22 июль куни Туркиянинг Истанбул шаҳрида Туркия Республикаси Президенти Ражаб Тойиб Эрдўған, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котиби Антониу Гутерриш, Туркия Миллий Мудофаа вазири Ҳулуси Акар, Россия Миллий Мудофаа вазири Сергей Шойгу ва Украина Инфратузилма вазири Александр Кубраков иштирокида “Дон йўлаги” ҳужжати имзоланди. Украинадан ғалла экспорти бўйича келишув Одесса, шунингдек, Черноморск ва Южнийдан хавфсиз йўлакларни яратишни назарда тутади. Ушбу келишув жаҳон бозорларига камида 25 миллион тонна дон етказиб бериш имконини беради.