Европа Иттифоқи “Пакш-2” АЭСни ҳар қандай санкциялардан озод қилди

Европа Иттифоқи биринчи марта Венгриядаги Росатом лойиҳаси доирасида амалга оширилган “Пакш-2” атом электр станцияси ҳар қандай тақиқ ва чекловлардан озод қилинганини ёзма равишда тасдиқлади. Россияга қарши санкцияларнинг 14-пакетига изоҳларда бу чоралар ҳеч қандай тарзда янги атом электр станцияси қурилишига халақит бермаслиги кераклиги қайд этилган.

“Европа Иттифоқи ядровий хавфсизликка таҳдидлардан қочиш тарафдори. Бинобарин, ушбу Низомда назарда тутилган чора-тадбирлар қурилаётган “Пакш-2” атом электр станциясини режалаштириш, қуриш ва лойиҳалаш, ишга тушириш, техник хизмат кўрсатиш ёки ёқилғи билан таъминлашга путур етказиш учун мўлжалланмаган. Шу сабабли, 2024/1744-сонли Низом “Пакс” лойиҳаси учун ушбу регламентда назарда тутилган тақиқлардан горизонтал равишда озод қилишни, бундай фаолият ҳақида хабардор қилиш мажбуриятини киритади”, дейилади Европа Иттифоқи ҳужжатида.

Люксембургда Европа Иттифоқи давлатларидан келган мавқедошлари билан учрашувда иштирок этган Венгрия Ташқи ишлар ва ташқи иқтисодий алоқалар вазири Петер Сиярто эса Будапешт Европа Иттифоқининг Россияга қарши санкцияларининг 14-пакети Росатом лойиҳаси доирасида амалга оширилган “Пакш-2” АЭС қурилишига таъсир қилмаслигини таъминлаганини айтди.

“Биз Паксдаги янги станция қурилишининг барча элементлари ва барча қурилиш жараёнлари санкциялардан бутунлай озод қилинишини таъминладик. Ҳеч бир Европа Иттифоқи ҳукумати Европа компанияларининг ушбу лойиҳада иштирок этишига тўсқинлик қила олмайди”, деди вазир.

Шунингдек, у Россияга қарши 14-санкция пакети Венгриянинг энергетика соҳасидаги манфаатларига таъсир қилмаганини “яхши хабар” деб атади.

Мамлакат ҳанузгача Россия нефть ва газини қувурлар орқали олади. Умуман олганда, Венгрия ҳукумати Россия билан алоқаларни тақиқлаш ва чеклашларга қарши, уларни Европа Иттифоқи иқтисодиёти учун ўта зарарли деб ҳисоблайди.

Айни пайтда 1980 йилларда совет мутахассислари томонидан қурилган ва Россия ядро ёқилғиси билан ишлайдиган “Пакш” АЭС Венгрияда ишлаб чиқарилган барча электр энергиясининг ярмини ва истеъмол қилинадиган электр энергиясининг учдан бир қисмини ташкил қилади.

Будапештдан 100 км жанубда Дунай қирғоғида жойлашган станцияда ВВЭР-440 реакторлари ўрнатилган тўртта энергоблок мавжуд. Шу билан бирга, унинг иккинчи босқичи – бешинчи ва олтинчи энергоблоклар қурилиши давом этмоқда.

Москва 12,5 миллиард еврога баҳоланган ва бошиданоқ 80 фоизи Россия кредити ҳисобидан амалга оширилиши керак бўлган “Пакш-2” лойиҳасини молиялаштиришга тайёрлигини тасдиқлади. Ҳисоб-китобларга кўра, иккита янги ВВЭР-1200 ядро реактори ишга туширилгач, станциянинг қуввати ҳозирги 2 минг мегаваттдан 4,4 минг мегаваттгача ошади.