Украина ҳудудларининг мақоми муҳокама қилиниши керак – НАТО

Украинада тинчлик келишуви шартларини муҳокама қилишда ҳозир Россия назоратида бўлган Украина ҳудудлари тақдири масаласини четлаб ўтиш мумкин бўлмайди. Бундай фикрни НАТО Бош котиби Марқ Рютте кеча, 10 август куни, АҚШ ва Россия Президентлари — Дональд Трамп ва Владимир Путиннинг Аляскадаги учрашувига бир неча кун қолганида, ABC News телеканали эфирида билдирди.

“Масала тўлиқ миқёсли музокараларга етиб борса – ва умид қилайликки, жума куни (15 август) бу жараёнда муҳим қадам ташланади – сўз ҳудудлар ҳақида бўлади. Албатта, гап хавфсизлик кафолатлари ҳақида ҳам боради, аммо шу билан бирга, Украина ўз келажаги ҳақида қарор қабул қиладиган суверен давлат бўлиши зарурлигини тан олиш мутлақ зарур. Украина ўз геосиёсий келажаги ҳақида, албатта, ўз қуролли кучлари даражасига чеклов қўйилмаган ҳолда, мустақил қарор қабул қилиши керак”, деди у.

НАТО Бош котиби Россия Украинага тегишли айрим ҳудудларни назорат қилиб тургани ҳақиқат эканини ҳам тан олди.

“Ҳозирги масала – ўт очишни тўхтатгандан сўнг, шу жумладан Украина учун хавфсизлик кафолатлари масаласида олға интилишдир. Масала ҳудудлар билан боғлиқ жараёнга келганда, масалан, Россия де-факто – яъни амалда – Украина ҳудудининг айрим қисмини назорат қилаётганини тан олиш ҳақида гап кетса, бу фақат факт сифатидаги тан олиш бўлиши керак, сиёсий ёки ҳуқуқий (де-юре) тан олиш эмас”, деди Рютте. 

У бундай ҳолатга мисол сифатида Ғарбнинг бир неча ўн йиллар давомида Балтикбўйи мамлакатлари амалда СССР назоратида бўлганига муносабатини келтирди.

Путин ва Трампнинг Аляскадаги кутилган учрашувига тўхталар экан, Рютте уни Россия раҳбарининг Украинадаги урушни тугатиш борасидаги ниятлари қай даражада жиддий эканини кўрсатадиган бир турдаги “синов” деб атади.