Нетаньяху илк бор арманлар қирғинини геноцид деб тан олди (видео)

Исроил Бош вазири Биньямин Нетаньяху 1915 йил, яъни Усмонлилар империяси даврида арманларга қарши амалга оширилган қирғинларни геноцид деб тан олди. Бу ҳақда у кеча, 26 август куни америкалик бизнесмен Патрик Бет-Дэвид билан суҳбатда айтиб ўтди.

Америкалик бизнесмен Бош вазир билан уюштирган интервьюси давомида “Нега шу пайтгача Исроилнинг ҳеч қайси Бош вазири Усмонлилар империяси томонидан арманлар, оссурийлар ва юнонларнинг ўлдирилишини геноцид деб атамаган?” дея савол берган. 

Саволга Бош вазир: “Ҳа, лекин мен ҳозир айтдим. Нуқта”, дея жавоб бериб, бу ҳаракатни геноцид сифатида тан олишини билдирган. 

Шу тариқа у Исроил Бош вазирлари орасида бундай эътирофни очиқ тан олган биринчи шахсга айланди.

Аммо вазирнинг бу қисқа ва шов-шувли нутқи тезда тармоқларда тарқалиб, норозиликлар келтириб чиқарди. 

Вазиятдан хабар топган Туркия Ташқи ишлар вазирлиги Нетаньяхунинг сўзларини қоралаб, уни “фаластинликларга қарши геноцидда айбланаётган шахс ўз жиноятларини яшириш учун тарихни сиёсийлаштирмоқда” дея баёнот берди. 

Исроил шу пайтгача Усмонлилар империясидаги 1915–1916 йиллар воқеаларини расман геноцид сифатида тан олишдан тийилиб келган. Бунга сабаб сифатида Анқара билан совуқлашиб қолган дипломатик муносабатлар кўрсатилган эди. Бироқ сўнгги йилларда, хусусан, Ғазодаги воқеалар фонида икки давлат алоқалари янада кескин ёмонлашиб кетди.

Тарихчиларнинг ҳисобига кўра, ўша даврда тахминан 1,5 миллион арман вафот этган. Туркия эса бу воқеаларни соддагина қилиб, “уруш шароитида юз берган фожиа” деб атаб келади.

Умуман олганда, арманлар қирғинини бошқа давлатлар ҳам геноцид сифатида баҳолаган. Хусусан, 2016 йилда Германия, 2019 йилда эса АҚШ Конгресси қирғинни геноцид деб эълон қилган эди.