“Elektron retsept” bilan beriladigan dorilar ro‘yxati qanday shakllantiriladi?

Avvalroq, Toshkent shahri hamda 15 ta tuman (shahar)da “Elektron retsept” tizimi joriy etilgani haqida xabar berilgandi. Sog‘liqni saqlash vazirligi “Elektron retsept” tizimini joriy etishning tasdiqlangan yangi tartiblariga izoh berdi.

Qayd etilishicha, Vazirlikda davlat va xususiy tibbiyot tashkilotlarining yetakchi shifokorlari, tegishli idoralar vakillari va soha ekspertlari ishtirokida uchrashuv o‘tkazilgan.

Konstruktiv muloqot davomida “Elektron retsept” tizimini joriy etish bilan bog‘liq masalalar, shuningdek, bu borada tibbiyot xodimlarining tajribasi va bemorlar ehtiyojlarini hisobga olgan holda, ayrim tartib-taomillarni yanada takomillashtirish bo‘yicha takliflar muhokama qilingan.

Tizim mutaxassislari o‘rtasida muntazam muloqotni ta’minlash maqsadida Sog‘liqni saqlash vazirligi huzurida Ekspertlar kengashini tashkil etish to‘g‘risida qaror qabul qilingan.

Uchrashuv doirasida “Elektron retsept” tizimining amaldagi ishlash mexanizmlari yuzasidan ham tushuntirish berilgan.

Ta’kidlanishicha, xususiy tibbiyot tashkilotlari va shifokorlarning “Elektron retsept” moduliga ulanishi bepul bo‘lib, buning uchun +998 (71) 202-50-00 raqami orqali murojaat qilish kerak.

Shuningdek, muloqotda retsept (shu jumladan elektron retsept)ni yozish faqat shifokor vakolatiga kirishi alohida qayd etilgan.

Bemorlarni davolash uzluksizligini ta’minlash maqsadida ma’lum bir tibbiyot muassasasida zarur dori vositasi yo‘q bo‘lgan hollarda shifokor retsept yozib beradi. Tegishli ma’lumotlarni rasmiylashtirish va elektron tizimga kiritish esa dorixona muassasasining farmatsevti tomonidan amalga oshiriladi.

Qayd etilganidek, fuqaro dorixonaga murojaat qilganda, dori vositasi farmatsevt tomonidan elektron retsept, QR-kodli hujjat yoki JSHSHIR asosida beriladi.

Chet el fuqarolari esa elektron retsept olish uchun umumiy shartlarda davlat tibbiyot muassasalarida ro‘yxatdan o‘tish huquqiga ega.

Sog‘liqni saqlash vazirligi huzurida aholini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tun-u kun ishlaydigan 1003 qisqa raqamli “Call-markaz” faoliyat yuritmoqda. Fuqarolar u orqali “Elektron retsept” tizimi bilan bog‘liq barcha masalalar bo‘yicha maslahat va tushuntirishlar olish imkoniga ega.

Yotoq rejimida bo‘lgan bemorlar, shuningdek, surunkali kasalliklarga chalingan shaxslar maslahat va elektron retsept olish uchun o‘z oilaviy shifokoriga telefon orqali murojaat qilishi mumkin. Agar bemor oilaviy shifokorining telefon raqamini bilmasa, unga 1003 qisqa raqamli “Sall-markaz” orqali zarur yordam ko‘rsatiladi.

Tibbiyot mutaxassislari va ekspertlar ishtirokidagi muhokamalar yakunida bildirilgan taklif va fikr-mulohazalarni hisobga olgan holda, amalga oshirilayotgan mexanizmlarni mustahkamlash va aniqlashtirish, “Elektron retsept” tizimini joriy etishning keyingi bosqichma-bosqich tartibini belgilash maqsadida Sog‘liqni saqlash vazirining tegishli buyrug‘i qabul qilindi.

Unga ko‘ra:

1. Toshkent shahri va 15 ta tajriba-sinov tuman (shahar)lari hududida “Elektron retsept” tizimi bosqichma-bosqich joriy etilib, shifokor tomonidan dori vositalarining xalqaro patentlanmagan nomlanishi bo‘yicha elektron retseptlar rasmiylashtiriladi va elektron tizimga kiritiladi;
2. zarur texnik imkoniyatlar mavjud bo‘lganda, tibbiyot va farmatsevtika tashkilotlari DMED axborot tizimiga bepul ulanadi hamda ularning axborot tizimlari Sog‘liqni saqlash vazirligining raqamli platformasiga integratsiya qilinadi;
3. “Elektron retsept” tizimi asosida beriladigan dori vositalarining ro‘yxati bosqichma-bosqich shakllantirilib, bunda alohida ro‘yxatlar ijtimoiy xavf va sohada yuzaga keladigan ehtiyojlardan kelib chiqqan holda har bir bosqichda Ekspertlar kengashi tomonidan tayyorlanadi hamda tasdiqlanadi;
4.  tizimli ta’sirga ega antibiotiklar, sintetik antibakterial preparatlar hamda gormonal dori vositalari uchun elektron retsept majburiy bo‘lishini nazarda tutuvchi birinchi bosqich belgilanadi;
5. shifokorning elektron retseptlarni yozish bo‘yicha vakolatlari, shu jumladan muayyan tibbiyot tashkilotida mavjud bo‘lmagan dori vositalarini tayinlash va keyinchalik dorixonalar farmatsevtlari tomonidan ushbu ma’lumotni tizimga kiritishning huquqiy asoslari mustahkamlanadi;
6.  dorixonalarda retseptli dori vositalarini elektron retsept asosida berish (shu jumladan, bemorning JSHSHIRi orqali) tartibi belgilanadi, qolaversa, tizim to‘liq joriy etilgunga qadar va favqulodda vaziyatlarda istisno tariqasida qog‘oz ko‘rinishidagi retseptlarni rasmiylashtirish imkoniyati saqlab qolinadi;
7. bemor yoki uning vakilida elektron retsept bo‘lmagan taqdirda, dorixona farmatsevtiga shaxsni tasdiqlovchi hujjat (qog‘oz yoki elektron shaklda) asosida JSHSHIRni kiritib, tizim orqali elektron retsept bilan tanishish va retsepti bo‘yicha dori vositasini berish huquqini taqdim etuvchi  mexanizm belgilanadi;
8. O‘zbekiston va chet el fuqarolarining tibbiy yordam va dori vositalarini olish (shu jumladan shoshilinch holatlarda) huquqlari ta’minlanadi, shuningdek, tizimni joriy etish bosqichlari va dori vositalari ro‘yxatlari to‘g‘risida aholi rasmiy manbalar orqali xabardor qilib boriladi;
9.  doimiy tushuntirish ishlari va qayta aloqa tizimi, shu jumladan kecha-kunduz ishlaydigan 1003 “Sall-markaz”i faoliyati yo‘lga qo‘yilib, u orqali:

• yotoq rejimidagi va surunkali kasalliklarga chalingan bemorlarning o‘z oilaviy shifokoriga murojaat qilishi;
• oilaviy shifokorga (tegishli hollarda tor soha mutaxassislariga) masofadan turib murojaat qilgan holda elektron retsept olishi;
• ko‘rsatmalar mavjud bo‘lganda, patronaj xizmatining tashkil etilishi va zarur tibbiy xizmatlar uyda ko‘rsatilishi ta’minlanadi;

Shuninglek, davolovchi shifokorning qaroriga ko‘ra, surunkali kasalliklarga chalingan bemorlarga:

• 60 kungacha davolanish davrida – Xalqaro kasalliklar tasnifiga muvofiq kodlanadigan, surunkali kasalliklarni davolashda tayinlanadigan, shuningdek, anabolik faolligi bilan ajralib turadigan dori vositalari uchun;
•  90 kungacha davolanish davrida - boshqa tayyor dori vositalari uchun (reimbursatsiya doirasida - 30 kungacha) retseptlar yozishning alohida tartibi belgilanadi.

Ushbu hollarda elektron retsept va tegishli QR-kodning amal qilish muddati belgilangan davolash kursi davriga muvofiq uzaytiriladi.

“Elektron retsept” tizimi, eng avvalo, davolash xavfsizligini oshirish, dori vositalarini tayinlashda mas’uliyatni kuchaytirish va ularning aylanmasini tartibga solishga qaratilgan. Ushbu tizim doimiy monitoring asosida fuqarolar va tibbiyot xodimlarining fikr-mulohazalarini inobatga olgan holda, bosqichma-bosqich joriy etilmoqda.