Rog‘un GES hududida joylashgan qabristonlar ko‘chirila boshlandi

Tojikiston Rog‘un GES qurilayotgan hududda suvomborini to‘ldirish uchun suv bosadigan yigirmadan ortiq qabriston va alohida qabristonlarni ko‘chirish jarayonini boshladi. Bu haqda “Asia-Plus” xabar berdi.

“Rog‘un GES” AJ portalida e’lon qilingan “Rog‘un GES loyihasi – yangilangan ekologik va ijtimoiy ta’sir baholash” hujjatida bu qadam muqaddas madaniy meros ob’ektlariga qurilish ishlarining bevosita ta’siri tufayli amalga oshirilayotgani qayd etilgan.

Hujjat mualliflari ko‘milgan joylarni ko‘chirish jarayoni Jahon bankining xalqaro standartlari asosida tegishli idoralar, mutaxassislar, mahalliy jamoatchilikni jalb etgan holda amalga oshirilayotganini alohida ta’kidlagan.

Qayd etilishicha, 2023 yilda o‘tkazilgan keng qamrovli etnografik tadqiqot natijasida ko‘chirilishi mumkin bo‘lgan 25 ta qabriston va alohida dafn etilgan joylar aniqlangan. Bu joylarning aksariyati mahalliy jamoalar uchun yuksak madaniy, tarixiy va ma’naviy ahamiyatga ega. Muqaddas qadamjolarni bezovta qilmaslik siyosatiga qaramay, bu holatda ko‘chirish muqarrar edi.

“Ustuvor chora-tadbirlar zararni minimallashtirish, jumladan qabristonlarni yangi joylarga ko‘chirish orqali hamjamiyatlarning ko‘chirish joylariga imkon qadar yaqinroq bo‘lishdir”, deyiladi nashrda.

Ish Jahon bankining ESS5 (Majburiy ko‘chirish) va ESS8 (Madaniy merosni muhofaza qilish) standartlariga muvofiq amalga oshirilmoqda. Har qanday eksgumatsiya va qoldiqlarni boshqa joyga ko‘chirish uchun Adliya vazirligi va mahalliy hokimiyat organlarining ruxsati, shuningdek, Sog‘liqni saqlash vazirligi va madaniy merosni muhofaza qilish bo‘yicha tegishli idoralar bilan maslahatlashuv zarur.

Agar dafn etilganlar arxeologik xususiyatga ega bo‘lsa, Ahmad Donish institutining ishtiroki majburiy bo‘lib, u ilmiy tadqiqotlar zarurligini baholaydi.

Eslatib o‘tamiz, avvalroq Tojikiston va O‘zbekiston hukumatlari Rog‘un GESdan 20 yil davomida elektr energiyasi yetkazib berish bo‘yicha kelishuvga erishgandi.