Osiyo rahbarlari Ostonada nimaga kelishib oldi?

Xabaringiz bor, 12- 13 oktyabr kuni Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashga a’zo davlatlarning davlat va hukumat rahbarlari sammiti bo‘lib o‘tdi. Sammit yakunida barcha ishtirok davlatlar tomonidan 7 banddan iborat yig‘ilish bayonoti imzolandi. 

Unga ko‘ra, Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashni to‘laqonli mintaqaviy xalqaro tashkilotga bosqichma-bosqich, konsensusga asoslangan holda aylantirish bo‘yicha tizimli, keng qamrovli va shaffof muzokaralar jarayoni boshlanmoqda. 

Transformatsiya jarayoni Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashi quyidagi asosiy maqsadlarni ko‘zlaydi: kelajakdagi hamkorlikning asosiy yo‘nalishlarini aniqlash va o‘zaro hamkorlik uchun tashkiliy va institutsional asoslarni mustahkamlash.

Tashkilot a’zo davlatlarning dinamik, teng, har tomonlama va muvozanatli iqtisodiy o‘sishi, o‘zaro bog‘liqligi, ijtimoiy va madaniy rivojlanishini ta’minlashga hissa qo‘shadi. Mintaqa xavfsizligi va farovonligini ta’minlash, BMT Nizomiga muvofiq nizolarni tinch yo‘l bilan hal etish uchun barcha uchun XXI asrning umumiy muammolariga birgalikda yechim topish maqsadida tashkilot doirasida jamoaviy ishlar kuchaytiriladi.

Tashkilot mintaqada natijaga yo‘naltirilgan va konsensusga asoslangan ko‘p tomonlama hamkorlikni mustahkamlash uchun davlatlarning maqsad va tamoyillarini baham ko‘radigan boshqa davlatlar, tashkilotlar va forumlar bilan barcha a’zo davlatlarni qiziqtirgan sohalarda o‘zaro hamkorlik qiladi.

Transformatsiya jarayonini amalga oshirish uchun birinchi qadam sifatida quyidagi qarorlar qabul qilingan:

•    Davlat va hukumat rahbarlarining uchrashuvi (sammit) va Tashqi ishlar vazirlari yig‘ilishi (vazirlar yig‘ilishi) bundan buyon tegishli ravishda “Davlat va hukumat rahbarlari kengashi” (sammit) va “Tashqi ishlar vazirlari kengashi”  (Vazirlar Kengashi) deb nomlanadi;

•    Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashi Kotibiyati Ijrochi direktori lavozimi bundan buyon “Bosh kotib” deb yuritiladi;

•    Kotibiyat raislik orqali a’zo davlatlarga Osiyoda hamkorlik va ishonchni mustahkamlash bo‘yicha yig‘ilishning tegishli hujjatlariga o‘zgartirishlar kiritish bo‘yicha takliflarni vakolatli boshqaruv organlari tomonidan tasdiqlash uchun yuboradi.

A’zo davlatlar qachon va agar kerak bo‘lsa, transformatsiya jarayonining elementlarini, shu jumladan a’zolik mezonlarini belgilaydi. Ushbu yo‘nalishda real taraqqiyotni ta’minlash maqsadida Raislik Bosh kotibning ko‘magida va a’zo davlatlar bilan yaqindan muvofiqlashgan holda 2023 yilda a’zo davlatlar tomonidan ko‘rib chiqilishi uchun transformatsiya jarayonini amalga oshirish bo‘yicha zarur harakatlar yo‘l xaritasini ishlab chiqish bo‘yicha takliflar ishlab chiqadi.

“Biz Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashini o‘zining 30 yillik rivojlanishida erishilgan muhim yutuqlari bilan tabriklaymiz va raislikdan Vazirlar kengashi hamda Davlat va hukumat rahbarlari kengashining navbatdagi yig‘ilishlarida transformatsiya jarayonining borishi haqida hisobot berishini so‘raymiz”, deyiladi bayonot so‘ngida.

Ma’lumot uchun, Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengash Osiyo qit’asi davlatlarini birlashtiruvchi xalqaro forum bo‘lib, u o‘z oldiga mintaqada barqarorlik va xavfsizlikni ta’minlash maqsadida Osiyo va Yevroosiyo davlatlari o‘rtasidagi munosabatlar va hamkorlikni mustahkamlash vazifasini qo‘yadi. 

Uchrashuvni chaqirish g‘oyasi birinchi marta Qozog‘iston Prezidenti Nursulton Nazarboyev tomonidan 1992 yil oktyabr oyida BMT Bosh Assambleyasining 47-sessiyasida ilgari surilgan edi. 

2002 yilda Osiyoda hamkorlik va ishonch choralari bo‘yicha kengashining birinchi sammiti bo‘lib o‘tgan.