Indoneziyada qochqin rohinja musulmonlariga yordam ko‘rsatilmoqda

So‘nggi haftalarda kamida 20 nafar rohinja musulmoni dengizda halok bo‘ldi. Bu haqda BMT qochqinlar bo‘yicha agentligiga tayanib “Reuters” ma’lum qildi.

Qayd etilishicha, yuzlab quvg‘inga uchragan musulmonlarni olib ketayotgan qayiqlar Indoneziyada to‘xtagan, qolganlari esa halok bo‘lgan. Ular Hind okeanida suzayotgani aytilmoqda.

“Indoneziyaning Ache provinsiyasida joriy yilning 26 dekabrida qayiq qirg‘oqqa chiqib ketgan.  Unda 174 nafar rohinja musulmoni bor bo‘lgan. Ularning aksariyati suvsizlangan, charchagan va dengizda bir necha hafta suzganidan so‘ng shoshilinch tibbiy yordamga muhtoj bo‘lgan”, deydi mahalliy tabiiy ofatlar agentligi.

Rohinja musulmonlariga yordam ko‘rsatuvchi Arakan loyihasi vakili Kris Levaning aytishicha, ushbu qayiq avvalroq g‘oyib bo‘lgani va cho‘kib ketish xavfi bo‘lgani ma’lum qilingan qayiq bilan bir xil.

Kecha, 26 dekabr kuni BMTning Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi 2022 yil rohinja musulmonlari uchun deyarli o‘n yillikdagi dengizdagi eng halokatli yillardan biri bo‘lishi mumkinligini aytdi. Chunki ularning soni ortib bormoqda, Bangladeshdagi qochqinlar lagerlardagi nochor sharoitlardan qochib ketmoqda.

Bangladesh bilan chegaradosh buddistlar istiqomat qiluvchi Myanmada rohinja musulmonlari uzoq vaqtdan beri ta’qib ostida qolmoqda. Ko‘p yillar davomida ular musulmonlar ko‘p bo‘lgan Tailand, Malayziya va Indoneziya kabi mamlakatlarga qochib ketmoqda. Ular dengiz tinchroq bo‘ladigan noyabr va aprel oylari orasida yo‘lga chiqishadi.

Bangladeshda 1 millionga yaqin odam gavjum sharoitda yashaydi. Ularning aksariyati – yuz minglab odamlar 2017 yilda Myanma armiyasi tomonidan amalga oshirilgan halokatli bosqindan qochgan.

Huquq guruhlari lagerlarni tark etganlar soni sezilarli darajada oshganini qayd etdi, o‘tgan yili taxminan 500 nafardan bu yil taxminan 2400 nafarga yetdi. Ommaviy ko‘chib ketishga nima sabab bo‘layotgani aniq emas. Ba’zi faollarning fikricha, Janubi-Sharqiy Osiyo bo‘ylab COVID cheklovlari olib tashlanishi, bu rohinja musulmonlari uchun qulay joy bo‘lishi mumkin.

“Biz Bangladeshning eng yirik qochqinlar lageridan Indoneziya xalqi bizga ta’lim olish imkoniyatini beradi degan umidda keldik”, deydi indoneziyalik shifokorlardan yordam olayotgan rohinja musulmoni Umar Farux.

Indoneziyada to‘xtatilgan bu qayiq oxirgi haftalarda mintaqa bo‘ylab qayiqlarni to‘xtatish va qutqarish bo‘yicha olib borilgan ishlarning eng so‘nggisidir.

25 dekabr kuni Achega yetib kelgan qayiqda yana 57 nafar rohinja musulmoni bor edi, 230 kishini olib ketayotgan yana ikkita qayiq esa noyabr oyida to‘xtatilgan edi.

Dekabr boshida Shri-Lanka harbiy-dengiz kuchlari 104 rohinja musulmonini, Tailand hukumati esa suzuvchi suv idishiga yopishib qolgan olti kishini qutqarib qolgan edi.

Sohiba Komilovna