Россия осмонидаги қора қуюн. НАТО Москвани “асосий душман” деб тан олмоқчи

Бугун, 28 июнь куни Мадридда НАТОнинг 30 та давлати давлат ва ҳукумат раҳбарларининг ҳамкорлар ва номзодлар иштирокидаги уч кунлик учрашуви очилади. Саммитнинг асосий мавзулари альянснинг янги асосий ҳужжати – 2030 йилгача бўлган даврга мўлжалланган Стратегик концепцияни қабул қилиш, Украинадаги можарони муҳокама қилиш, Россия билан мулоқотдан бош тортиш ва уни рақиб сифатида тан олиш ҳақидаги расмий қарор, Европада ҳарбий кучларнинг сезиларли даражада кўпайиши, ҳарбий харажатларнинг кўпайиши, Туркиянинг Финляндия ва Швецияни қабул қилиш учун ветосини олиб ташлашга уринишлар. 

Альянс ушбу йиғилишда қабул қиладиган янги Стратегик концепцияда Россия НАТО хавфсизлигига асосий тўғридан-тўғри таҳдид деб тан олинади. Шунингдек, НАТО тарихида биринчи марта Хитой асосий ҳужжатда тилга олинади, альянс уни “тизимли муаммо” деб атайди.

Бундан ташқари, НАТО етакчилари альянснинг шарқий қанотида кучлар ва активларни тубдан оширишни, уларнинг жавоб кучлари сонини етти баравардан кўпроқ – ҳозирги 40 мингдан 300 минггача кўпайтиришни маъқуллайди. 

Украинага армияни НАТО стандартларига мувофиқ қайта қуроллантиришгача бўлган кенг кўламли ҳарбий ёрдам дастури ваъда қилинади. Бу, Брюссель ва Вашингтоннинг фикрича, Киевга Россия билан ҳарбий можарони чўзиш ва ғалаба бўлмаса, ҳеч бўлмаганда Россия учун муросасиз ва қабул қилиб бўлмайдиган йўқотишларга эришиш имконини бериши керак.

Жанговар ёрдам

Мадриддаги саммитда Украинага ҳарбий ёрдамнинг янги пакети келишиб олинади, шунингдек, бу унинг совет қуролларидан иттифоқ стандарти намуналарига ўтишини таъминлайди. Бу ҳақда кеча, 27 июнь куни НАТО Бош котиби Йенс Столтенберг Мадриддаги саммит арафасида ўтказилган матбуот анжуманида айтиб ўтди. 

"Саммитда биз Украинани кенг қамровли қўллаб-қувватлаш пакети бўйича келишиб оламиз. Бунга катта миқдорда ёрдам етказиб бериш, жумладан, хавфсиз алоқа воситалари, учувчисиз қурилмалар ва ёқилғи киради. Узоқ муддатда биз Украинага совет давридаги ҳарбий техникадан НАТОнинг замонавий ускуналарига ўтишга ёрдам берамиз, унинг мудофаа қобилияти ва хавфсизлик институтларини мустаҳкамлаймиз”, дейди у. 

Столтенбергнинг сўзларига кўра, НАТО давлатлари аллақачон Украинага миллиардлаб евро ёрдам кўрсатишга келишиб олган ва Москва билан зиддиятда Киевни қўллаб-қувватлашда давом этади. Шунингдек, у Украина Президенти Владимир Зеленскийнинг Мадриддаги саммит меҳмонлари олдида чиқиши кутилаётганини айтди. Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Зеленскийнинг нутқи видеоалоқа орқали бўлиб ўтиши хабар қилинганди.

Россия бевосита таҳдиддир

Шимолий Атлантика альянси ва Россия алоқа линияларини сақлаб туриши керак, бироқ улар ўртасида кенг диалог бўлиши мумкин эмас, Москва Мадрид саммитида альянс учун энг катта таҳдид деб аталади. 

"Бизнинг янги концепциямиз бизни стратегик рақобат даврига олиб боради. Бу альянс Россияни хавфсизлигимиз учун энг муҳим ва тўғридан-тўғри таҳдид сифатида қабул қилишини яққол кўрсатиб беради", дейди Бош котиб.

Столтенбергга кўра, Россия ва НАТО ўртасида шериклик ва мулоқот энди мумкин эмас. 

"Россия НАТО узоқ йиллардан бери ўрнатмоқчи бўлган шериклик ва мулоқотдан узоқлашди. Биз кўп йиллардан бери ишлаб келаётган мазмунли мулоқот муҳокама қилинмаяпти", дейди Столтенберг. 

Шу билан бирга, у томонлар ўртасидаги алоқа линияларини сақлаб қолиш муҳимлигини таъкидлади.  

“Индивидуал ҳолатларнинг олдини олиш учун ҳали ҳам алоқа линияларига эга бўлиш ва умид қиламанки, қурол-яроғ назорати масаласида қайсидир босқичда ўзаро ҳамкорлик қилиш зарур”, дея қўшимча қилди альянс Бош котиби.