Раҳмон Тожикистоннинг энергетика эшикларини Россияга ланг очиб бермоқчи

Тожикистон Россия билан энергетика соҳасида ҳамкорлик қилишга тайёр. Бу ҳақда республика Президенти Имомали Раҳмон Москвада Россия етакчиси Владимир Путин билан музокаралар якунлари бўйича журналистларга маълум қилди. 

Раҳмоннинг сўзларига кўра, Тожикистон ҳозирда электр энергиясининг 98 фоизини ГЭСлар, яъни яшил энергиянинг қайта тикланадиган манбаларидан ишлаб чиқаради ва бу кўрсаткич бўйича дунёда олтинчи ўринда туради.  

“Биз яшил иқтисодиётни ривожлантиришнинг асосий пойдевори сифатида тоза энергия ишлаб чиқариш қувватини икки баравар ошириш тарафдоримиз. Тожикистон, шунингдек, ўз ҳудудида атроф-муҳитга минимал таъсир кўрсатадиган яшил энергиядан фойдаланадиган энергияни кўп талаб қилувчи саноат корхоналарини жойлаштириш имкониятига эга. Биз ушбу соҳаларда Россия билан конструктив ва ўзаро манфаатли ҳамкорликни ривожлантиришга тайёрлигимизни билдирамиз”, деган у. 

Тожикистон Президентининг билдиришича, улкан гидроэнергетика ресурсларини ҳисобга олган ҳолда республика яшил энергетикани фаол ривожлантирмоқда.  

“Тожикистонда 13 минг музлик мавжуд бўлиб, улардан Марказий Осиёдаги сув ресурсларининг 60 фоизи ҳосил бўлади. Мамлакатимиз гидроэнергетика ресурсларининг умумий захираси бўйича саккизинчи, аҳоли жон бошига тўғри келадиган солиштирма захираси бўйича эса дунёда иккинчи ўринда туради”, деган Президент. 

Тожикистон раҳбари, шунингдек, мамлакат қаърида 800 га яқин фойдали қазилма конлари ва минерал ҳодисалар ўрганилганини маълум қилган. Уларда бугунги кунда талаб юқори бўлган муҳим минерал хом ашё ҳам мавжуд.  

“Биз Россия бизнесини ушбу ресурсларни ўзлаштиришда ҳамкорлик қилишга таклиф қиламиз. Биз Тожикистондаги нефть ва газ конларини ўзлаштириш истиқболларини батафсил ёритиб бердик, ўтмишда уран қазиб олинаётган Тожикистон ҳудудларини биргаликда мелиоратив қайта ишлаш масалалари бўйича ўзаро ҳамкорлик ижобий баҳоланди. Тожикистон томонининг асосий ҳамкори Росатом ҳисобланади”, дея қўшимча қилган Раҳмон. 

Путиннинг қайд этишича, Россия компаниялари тожикистонлик ҳамкасблари билан биргаликда геологик қидирув ва уран, литий ва ноёб тупроқ металларини ишлаб чиқаришдан манфаатдор. 

“Биз тоғ-кон саноатида яхши истиқболларни кўрмоқдамиз, Россия компаниялари тожик ҳамкорлари билан биргаликда уран, шунингдек, ноёб ва нодир ер металлари, жумладан, литийни геологик қидирув ва қазиб олишдан манфаатдор”, деган Россия Президенти. 

Унинг қўшимча қилишича, “Росатом” давлат корпорацияси яқинда Тожикистондаги уранни саноат қайта ишлаш майдончасини қайта тиклаш бўйича йирик лойиҳани якунлаган.  

“Ва мен Тожикистон томони билан тинч ядровий технологиялардан фойдаланишнинг бошқа масалаларида, биринчи навбатда, тиббиётда ҳамкорлик қилишга тайёрман”, деган Путин.

Жорий йилнинг октябрь ойи охирида Тожикистон Энергетика ва сув ресурслари вазири ўринбосари Сорбон Холмуҳаммадзоданинг маълум қилишича, республика шамол ва қуёш электр станцияларини яратиш, шунингдек, йирик ГЭСларни қуриш ва реконструкция қилиш орқали 2030 йилгача электр станциялари қувватини 4,7 минг МВтга ошириш режалаштирган. Шу тариқа, Энергетика вазирлигининг маълумотларига кўра, ишлаб чиқариш қуввати 40 фоиздан кўпроқ ошади.