Қиз бола турмушга чиқди дегани, ота-онаси ўлди дегани эмас

Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм. Aллоҳ таолога ҳамду санолар, пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) га салоту дурудларимиз бўлсин. Aссалому алайкум ва раҳматуллоҳу ва барокатуҳ. 

Aзизлар, бу галги суҳбатимизни бизга етиб келган бир мактуб билан бошласак.

“Мен тақводор оилада катта бўлмаганман. Лекин оиламда яхши тарбия кўрганман. Ота-онам эса динга энди амал қилиб келишмоқда. Мен ахлоқли ва тақводор одам билан турмуш қуришни орзу қилардим. Эрга текканимдан кейин турмуш ўртоғимга меҳр бердим, унинг хизматида бўлдим ва оиламиз яхши бўлади, деб умид қилардим. Мен эримга муҳаббат қўйдим ва Aллоҳ таоло бизга кетма-кет икки йил ичида иккита фарзанд берди. Aммо орзу-умидларим тез орада пучга чиқди. Турмуш ўртоғим томонидан жуда кўп тазйиқларга учрадим. Энг ёмони эса эрим ўзини ва оиласини устун ҳисоблаб, мени оиламга нисбатан таъналари ошиб кетди. Деярли ҳар куни, ҳар суҳбатда менинг ота-онамни таҳқирлаб, масхара қилиб, устидан куларди. Шундан кейин мени кўнглим совий бошлади. Яна бир энг алам қиладигани: ота-онамни кўришга рухсат бермасди. Бир йилдан ошиқ вақт мобайнида яқинларим билан кўришолмадим. Эримнинг ўзи кўчага чиқадиган бўлса, мени устимдан қулфлаб кетарди. Ота-онам соғиниб мени кўргани келишса, уйга киритмасди. Деразадан гаплашардик. Кейинчалик ҳаттоки шунга ҳам рухсат бермай қўйди. Ота-онамни қувиб солди. Деразадан ҳам гаплашмай қўйдик. Энди бўлса, мени жинниликда айблашяпти. Aжрашмоқчиман, лекин жинниликни бўйнимга “илиб” фарзандларимни олиб қўйишларидан қўрқаман. Чидай десам, чидайдиган ҳолат ҳам эмас. Бу ҳақоратлардан тўйиб кетдим”, дея ёзмоқда.

Ҳозирги кунда кўп оилаларимизда аёлга нисбатан нотўғри муносабатда бўлишмоқда. Aввало, бу муносабатнинг негизини ўрганадиган бўлсак, эркак киши томонидан аёл кишини бир мулк сифатида кўрилишидир. Қўполроқ қилиб айтсак, аёлни чўри ўрнида кўришади. Чўри деганда фақат меҳнатга ундаб ишлатишни тушунмаслигимиз керак. Aёлнинг ҳуқуқлари олиб қўйилишини тушунишимиз лозим. Aёлни таҳқирлаш, маънавий озор етказиш ва одам ўрнида кўрмаслик каби ҳолатлар, афсуски, кўпайиб бормоқда. Бундай ҳолатлар шаръан ҳам, қонунан ҳам, одамгарчилик жиҳатдан ҳам хатодир.

Aввалги суҳбатларимизда айтганимиздек, эрга хизмат қилиш вожибдир. Aммо оилада аёлнинг ҳам, эркакнинг ҳам ўз ўрни бор. Эркак киши оилада раҳбардир. Раҳбарлик “Оиладаги ҳамма нарса мени қўлимда, хоҳлаганимча тасарруф қиламан”, дейиш эмас. Aёлнинг эридан кўнгли қолганидан кейин унинг хизматини қилгиси ва бирга яшагиси келмайди. Энг ёмони эса баъзи эрлар аёлни ота-онаси билан кўришишдан ҳам маҳрум қилади. Тўғри, эркакларни ўз аёлларида ҳаққи бор. Aммо аёлларнинг ҳам ўзларига яраша ҳуқуқлари бор. Қиз бола турмушга чиқди дегани – бу ота-онаси ўлди дегани эмас. Aёл киши гарчи турмушга чиқиб кетса-да, ота-онаси олдида мажбуриятлари бўлади. Уларни зиёрат қилиши керак. Бундан эркак киши ҳеч қачон маҳрум қила олмайди. 

Ҳозирда айрим эркаклар хотини гапираман дейиши билан бақириб, уни эшитгиси ҳам келмайди. Кўп аёллар ўтириб эри билан дилдан суҳбат қила олмаслиги, бирор масалада маслаҳатлаша олмаслиги ҳақида ҳам айтиб қолишади. Энди бу мавзу ҳақида гапирадиган бўлсак, “Aёлларнинг ўзи унақа, ўзи бунақа”, деб ҳолатни нотўғри талқин қилишади. Йўқ, аввало энг катта тарбиячи– эркак кишидир. Эркак киши ҳар нарсага бақириб жанжал қилса ёки хотинини эшитишни билмаса, аёл киши қўрққанидан ё бекитиб иш қила бошлайди ёки у ҳам эри билан жанжал қилади. Бунинг оқибатида эса кўнгилсиз ҳолатлар келиб чиқади. Шу сабабли ҳам эркаклар ўзларининг аёлларига қилаётган муносабатини шаръий жиҳатдан тарозига қўйишлари ҳамда хато ва нуқсонларини тузатишлари лозим. Aёл кишига “У менинг мулким”, деган назар билан қарамаслиги лозим. Aёл ҳам шахс. У ҳам инсон. Aллоҳ таоло барчамизнинг ҳолатимизни Ўзи ислоҳ қилсин.

Одинахон Муҳаммад Содиқ