Японияда яна янги Бош вазир сайланади

27 октябрь куни муддатидан олдин сайловлар ўтказган Япония парламентининг асосий Қуйи палатаси аъзолари янги Бош вазирни сайлайди. 

Амалдаги Бош вазир Сигэру Исиба фаворит бўлиб қолмоқда, у октябрь ойида муддатидан олдин парламент сайловларини уюштирган, ҳукмрон партия раиси этиб сайланганидан кейин Қуйи палатани тарқатиб юборган ва Вазирлар Маҳкамаси раҳбари лавозимини эгаллаган. Бу қадами билан у ўзининг Либерал-демократик партияси (ЛДП) бошчилигидаги ҳукмрон блок позициясини мустаҳкамлашга умид қилганди, бироқ сайловлар натижасида ҳукмрон коалиция нафақат парламентдаги ўз мавқеини сақлаб қолмади, балки аввалги ўринларни ҳам бой берди. Ҳозир у ердаги кўпчилик мухолифат партияларига тегишли, бироқ ҳукмрон коалициядан фарқли ўлароқ, улар ўртасида бирлик йўқ.

Ҳар бир партия томонидан кўрсатилган номзодлар учун парламент қуйи палатасининг 465 нафар депутати овоз беради. Исибанинг асосий рақобатчиси асосий мухолифатдаги Конституциявий-демократик партия (КДП) раиси, собиқ Бош вазир Ёсихико Нода бўлади.

Овоз беришнинг интригаси кичик мухолифат партиялари кимни – Исиба ёки Нодани қўллаб-қувватлашида. Маҳаллий кузатувчиларнинг фикрича, Исиба бошчилигидаги либерал-демократлар сўнгги сайловлар натижасида 28 ўринни қўлга киритган Япония Халқ Демократик партиясидан билвосита ёрдам олишга муваффақ бўлган. Партия қонун чиқарувчилари Исибани тўғридан тўғри қўллаб-қувватламасдан, лекин Нодага керакли овозларни бермасдан туриб, ўз раиси Юитиро Тамаки учун овоз бериши кутилмоқда.

Озчилик ҳукумати

Агар овоз бериш экспертлар кутганидек ўтса, Исиба Бош вазир лавозимида қолади ва озчилик ҳукуматини тузади. Бундай ҳолда Исиба мухолифат партиялари билан музокара олиб бориши керак бўлади.

Бир томондан, бу муқаррар равишда қонунчиликка киритиладиган ҳар бир банд бўйича узоқ музокараларга олиб келади, иккинчи томондан, баъзи экспертлар фикрича, Япония сиёсий тизимида тикланиш бошланишига олиб келади – кичик партиялар ўз сайловчиларининг манфаатлари учун лоббичилик қилишнинг реал имкониятга эга бўлади ва ҳукмрон партия энди ҳеч қандай эркин қарор қабул қила олмайди.

Шу билан бирга, озчилик ҳукумати сукут бўйича ўта беқарор ҳисобланади, чунки у доимо мухолиф партияларнинг коллектив кўпчилиги томонидан ишончсизлик вотуми таҳдидига дуч келади.

ЛДПнинг заиф позициялари

Японияда 27 октябрда парламент қуйи палатасига сайловлар бўлиб ўтди, натижада Исиба ва “Комэйто” партияси раислигидаги ЛДП ҳукмрон коалицияси кўпчилик ўринни йўқотди. Бир ой олдин Исиба кўпчилик овоз билан ЛДП раиси этиб сайланган эди, шундан сўнг у Бош вазирнинг лавозимга киришини кутмасдан, парламент қуйи палатаси яқинлашиб келаётган тарқатиб юборилиши ва муддатидан олдин сайловлар ўтказилишини эълон қилди. Ҳукмрон партия навбатдан ташқари сайловларга нафақат паст рейтинглар билан, сиёсий хайр-эҳсонлар йиғишдаги кенг кўламли молиявий можаро туфайли, балки партия ичидаги бўлиниш ҳисси билан ҳам ёндашди. Буларнинг барчаси, маҳаллий таҳлилчиларга кўра, сўнгги парламент сайловларида ЛДПнинг бундай заиф кўрсаткичларига олиб келди.