Миллионлаб одамларни оғир қиш кутмоқда

Нархларнинг кўтарилиши, пандемия таъсири ва экстремал об-ҳаво шароитида Украина, Афғонистон ва бошқа мамлакатлардан низолар ёки таъқиблар туфайли ўз уйларини тарк этишга мажбур бўлган миллионлаб одамлар бу қишда катта қийинчиликларга дуч келиши мумкин. 

Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Қочқинлар бўйича Олий комиссарлиги бошқармаси бу ҳақда огоҳлантириб, яқин ойларда гуманитар операцияларни молиялаштириш учун маблағ ажратишга чақирмоқда.  

БМТ қочқинлар бўйича олий комиссарлик экспертларининг фикрича, бу йилги қиш бир қанча омиллар, жумладан, нархларнинг ошиши туфайли аввалгиларига қараганда қийинроқ бўлади. Кўпгина ички кўчирилганлар, шу жумладан ички қочқинлар ва ўз мамлакатини тарк этган одамлар оз маблағларини қандай сарфлашни танлашлари керак – озиқ-овқат, уйни иситиш ёки иссиқ кийим сотиб олиш. Бу ҳолатни Женевада бўлиб ўтган брифингда БМТ қочқинлар бўйича Олий комиссарлиги вакили Ольга Саррадо айтиб ўтди. 

Яқин Шарқдаги, асосан Сурия ва Ироқдан келган кўплаб қочқинлар совуқ ва қорли қишни чидаб бўлмас чодирларда бошдан кечиришга мажбур бўлади. Улардан баъзилари учун бу уйдан узоқда ўн иккинчи қиш бўлади. БМТ қочқинлар бўйича комиссарлигининг ҳисоб-китобларига кўра, зўравонликлардан қочган 3,4 миллионга яқин суриялик ва ироқлик фавқулодда ёрдамсиз омон қола олмайди. 

Катта иқтисодий инқироз давом этаётган Ливанда суриялик қочқинларнинг 90 фоизи ўта қашшоқликда яшайди. Бу одамлар тўйиб овқатланмайди ва тиббий ёрдамга мурожаат қила олмайди. Уларнинг кўпчилиги катта қарзга ботиб, зўрға кун кечирмоқда. 

Миллионлаб украиналиклар қишни ички кўчирилганлар яшайдиган жойларда ёки урушдан зарар кўрган уйларида кутмоқда. Кўпчилик тирикчилик манбаларидан айрилди ва ёрдамга муҳтож. Вазият сув ва электр таъминотидаги узилишлар туфайли янада оғирлашмоқда. 

Афғонистоннинг кўплаб аҳолиси қишда ҳаво ҳарорати -25 даражадан пастга тушиши мумкин бўлган жуда оғир шароитларда яшамоқда. Шу билан бирга, мамлакат оғир иқтисодий инқирозни бошдан кечирмоқда, баъзи вилоятлар июнь ойидаги вайронкор зилзиладан ўзини тиклай олмади, натижада минглаб одамлар уйларидан айрилди. 

Гуманитар вазият ёмонлашганига қарамай, БМТнинг Қочқинлар бўйича Олий комиссарлиги маблағ етишмаслиги сабабли ёрдам дастурларини қисқартиришга мажбур. Кеча, 12 ноябрь куни Офис қишки шароитда қочқинлар ва ички кўчирилганларга ёрдам бериш учун маблағ йиғиш кампаниясини бошлади.