Kongress rekord darajadagi mudofaa byudjetini ko‘rib chiqyapti

Kecha, 7 dekabr kuni  AQSH Kongressi tomonidan 2026 moliyaviy yil uchun Milliy mudofaa vakolatlari to‘g‘risidagi qonun loyihasi e’lon qilindi. Loyihaga ko‘ra, xavfsizlik uchun 901 milliard dollar ajratiladi. Bu Tramp so‘rovidan 8 milliard dollarga ko‘p. Unda Ukrainaga yordam uchun 800 million dollar ajratilishi ham kiritilgan.

Hujjatning nashr etilgan versiyasiga ko‘ra, harbiy texnika sotib olish bo‘yicha odatiy qoidalar va Rossiya hamda Xitoy faoliyati oldida mudofaa qobiliyatini oshirish chora-tadbirlariga qo‘shimcha ravishda, joriy qonun loyihasi Tramp aytgan dasturlarni qisqartirishga qaratilgan.

Bunga xilma-xillik, tenglik va inklyuzivlik tashabbuslarini cheklash, shuningdek, noqonuniy muhojirlarni tutish va giyohvand moddalar kontrabandasiga chek qo‘yish uchun AQSHning janubi-g‘arbiy chegarasiga qo‘shinlarni joylashtirish choralari kiradi.

Qonun loyihasida AQSH Prezidentining o‘ndan ortiq farmoyishlari, jumladan, AQSHda harbiy dronlarni ishlab chiqarishni tezlashtirish, AQSH havo va raketaga qarshi mudofaa tizimini “Oltin gumbaz” raketa qalqoniga aylantirish hamda janubiy chegarani qo‘riqlash uchun faol qo‘shinlardan foydalanishga ruxsat beruvchi farmoyishlar kiritilgan.

Hujjat, shuningdek, 1991 va 2002 yillarda Iroqda harbiy kuch ishlatishga ruxsat beruvchi ikkita rezolyutsiyani ham bekor qiladi. Qonun loyihasining so‘nggi tahririda, shuningdek, AQSHning Suriyaga qarshi sanksiyalarini butunlay bekor qilish ko‘zda tutilgan.

Qonun loyihasida qurolli kuchlarning barcha bo‘linmalari uchun harbiy to‘lovlarni 3,8 foizga oshirish ko‘zda tutilgan. Shu bilan birga loyiha, Pentagonning qurol xarid qilish tartiblarini o‘zgartiradi va qurolli kuchlarni turli materiallar, mahsulotlar va xizmatlar bilan ta’minlovchi davlat va xususiy tashkilotlar tarmog‘ini mustahkamlashga qaratilgan.

Matnda AQSHning Xitoydagi ayrim texnologiyalarga sarmoya kiritishiga yangi cheklovlar kiritilgan. Bu bilan Amerika kapitalining Xitoyning texnologik rivojlanishiga, jumladan, sun’iy intellekt va harbiy texnologiyalarga oqimini cheklaydi.

Vakillar palatasining Qurolli kuchlar qo‘mitasi raisi Mayk Rojersning aytishicha, qonun loyihasi “muhim jangovar qobiliyatlarni yaratishga” qaratilgan.

Taxminan 3000 betlik qonun loyihasi bo‘yicha ovoz berish shu hafta boshlanadi. Qonunchilar yil oxirigacha hujjatni Trampga imzolash uchun topshirish niyatida.

Eslatib o‘tamiz, avvalroq may oyida Tramp Kongressdan 2026 moliya yili uchun (2025 yil oktyabrdan 2026 yil sentyabrgacha) 892,6 milliard dollarlik mudofaa byudjetini qabul qilishni so‘ragan, bu 2025 yildagi xarajatlar bilan taqqoslangan. Vakillar palatasining dastlabki qonun loyihasida xarajatlar shu darajada belgilangan, biroq Senat 925 milliard dollarlik mumkin bo‘lgan xarajatlar darajasini ma’qullagan.