Xitoyda Si Szinpinga qarshi namoyishlar avjiga chiqdi

Xitoy poytaxti Pekin va boshqa ko‘plab shaharlarda SARS-CoV-2 koronavirusiga qarshi kurashga qaratilayotgan shafqatsiz cheklovchi choralarga qarshi ommaviy norozilik namoyishlari bo‘lib o‘tmoqda.

Xitoy politsiyasi COVID-19 pandemiyasi tufayli o‘rnatilgan blokirovkalarning davom etishiga qarshi ommaviy namoyishlar ishtirokchilarini hibsga olmoqda. Qayd etilishicha, norozilik namoyishlari Xitoy poytaxti Pekinda eng yirik shahar Shanxayda, shuningdek, Nankin, Chengdu, Uxan va boshqa joylarda davom etgan. Nutq ishtirokchilari ko‘pincha shiorlar o‘rniga bo‘sh oq qog‘ozlar bilan ko‘chalarga chiqishadi – shu yo‘l bilan ular senzura taqiqlarini chetlab o‘tishga harakat qilishadi. 

Ayrim namoyishchilar Xitoy rahbari Si Szinpinning iste’foga chiqishi uchun bu mamlakat uchun o‘ta noodatiy bo‘lgan siyosiy talablarni ilgari surmoqda. Biroq, namoyishlarning sababi ommaviy sinovlar, uzoq karantinlar va to‘satdan blokirovkalarni o‘z ichiga olgan "nol kovid" siyosati edi. Xitoy har bir keyingi koronavirus epidemiyasini va qattiq cheklovlarni to‘liq bostirish yo‘lidan o‘tdi, hatto alohida holatlar tufayli ham rasmiylar millionlab shaharlarni blokirovka qildi. 

Pekinda namoyishchilar diplomatik kvartal yaqinidagi ko‘chalarga chiqdi, ularning ko‘pchiligi mamlakatdagi senzuraga qarshi norozilik ramzi sifatida oq qog‘ozlarni ushlab turdi. Odamlar "Karantinni olib tashlang" va "Biz PZR testlarini xohlamaymiz, biz erkinlikni xohlaymiz" deb hayqirdi. Politsiya jalb qilingan, hibsga olinganlarning aniq soni noma’lum.

Bular Xitoyda o‘sha yilning 4 iyunida harbiylar tomonidan shafqatsizlarcha bostirilgan va “Tyananmen qirg‘ini” nomi bilan mashhur bo‘lgan 1989 yildagi demokratik harakatdan keyingi eng yirik norozilik namoyishlaridir”, deyiladi agentlik xabarida. 

BBC xabariga ko‘ra, Shanxayda jurnalist kaltaklangan

BBC muxbiri Ed Lourens Shanxaydagi norozilik namoyishlarini yoritar ekan, politsiya tomonidan hibsga olingan va kaltaklangan. Bundan tashqari, Lourens qo‘liga kishan solingan va qo‘yib yuborilgunga qadar bir necha soat ushlab turilgan.

Rasmiy Pekin voqea haqida hech qanday izoh bermadi. Politsiya jurnalistni olomon orasida koronavirus yuqtirmaslik uchun hibsga olganini aytdi. 

Shinjondagi yong‘indan keyin norozilik namoyishlari boshlandi

Xitoy hukumati koronavirusga nisbatan “nol bardoshlik” siyosatini olib bormoqda: shaharlarda butun mahallalar to‘sib qo‘yilgan, kasallar bilan aloqada bo‘lgan odamlar majburiy karantinga olingan, kasallar shifoxonalarda izolyatsiya qilingan mamlakat chegaralari amalda yopiqligicha qolmoqda.

Namoyishlar Xitoyning Shinjon-Uyg‘ur muxtor viloyatining Urumchi shahridagi turar-joy binosida sodir bo‘lgan yong‘indan keyin boshlangan. 24 noyabr oqshomida sodir bo‘lgan yong‘in oqibatida kamida o‘n kishi halok bo‘lgan, yana to‘qqiz kishi jarohatlangan. Guvohlarning qayd etishicha, odamlar qochib qutula olmadi, chunki blokirovka tufayli xonadonlarning eshiklari to‘sib qo‘yilgan va cheklov choralari qutqaruvchilarning ishiga xalaqit bergan. Xitoy hukumati bu ma’lumotni rad etadi.