Хитойда Си Цзиньпинга қарши намойишлар авжига чиқди

Хитой пойтахти Пекин ва бошқа кўплаб шаҳарларда SARS-CoV-2 коронавирусига қарши курашга қаратилаётган шафқатсиз чекловчи чораларга қарши оммавий норозилик намойишлари бўлиб ўтмоқда.

Хитой полицияси COVID-19 пандемияси туфайли ўрнатилган блокировкаларнинг давом этишига қарши оммавий намойишлар иштирокчиларини ҳибсга олмоқда. Қайд этилишича, норозилик намойишлари Хитой пойтахти Пекинда энг йирик шаҳар Шанхайда, шунингдек, Нанкин, Ченгду, Ухань ва бошқа жойларда давом этган. Нутқ иштирокчилари кўпинча шиорлар ўрнига бўш оқ қоғозлар билан кўчаларга чиқишади – шу йўл билан улар цензура тақиқларини четлаб ўтишга ҳаракат қилишади. 

Айрим намойишчилар Хитой раҳбари Си Цзиньпиннинг истеъфога чиқиши учун бу мамлакат учун ўта ноодатий бўлган сиёсий талабларни илгари сурмоқда. Бироқ, намойишларнинг сабаби оммавий синовлар, узоқ карантинлар ва тўсатдан блокировкаларни ўз ичига олган "нол ковид" сиёсати эди. Хитой ҳар бир кейинги коронавирус эпидемиясини ва қаттиқ чекловларни тўлиқ бостириш йўлидан ўтди, ҳатто алоҳида ҳолатлар туфайли ҳам расмийлар миллионлаб шаҳарларни блокировка қилди. 

Пекинда намойишчилар дипломатик квартал яқинидаги кўчаларга чиқди, уларнинг кўпчилиги мамлакатдаги цензурага қарши норозилик рамзи сифатида оқ қоғозларни ушлаб турди. Одамлар "Карантинни олиб ташланг" ва "Биз ПЗР тестларини хоҳламаймиз, биз эркинликни хоҳлаймиз" деб ҳайқирди. Полиция жалб қилинган, ҳибсга олинганларнинг аниқ сони номаълум.

Булар Хитойда ўша йилнинг 4 июнида ҳарбийлар томонидан шафқатсизларча бостирилган ва “Тяньаньмэнь қирғини” номи билан машҳур бўлган 1989 йилдаги демократик ҳаракатдан кейинги энг йирик норозилик намойишларидир”, дейилади агентлик хабарида. 

BBC хабарига кўра, Шанхайда журналист калтакланган

BBC мухбири Эд Лоуренс Шанхайдаги норозилик намойишларини ёритар экан, полиция томонидан ҳибсга олинган ва калтакланган. Бундан ташқари, Лоуренс қўлига кишан солинган ва қўйиб юборилгунга қадар бир неча соат ушлаб турилган.

Расмий Пекин воқеа ҳақида ҳеч қандай изоҳ бермади. Полиция журналистни оломон орасида коронавирус юқтирмаслик учун ҳибсга олганини айтди. 

Шинжондаги ёнғиндан кейин норозилик намойишлари бошланди

Хитой ҳукумати коронавирусга нисбатан “нол бардошлик” сиёсатини олиб бормоқда: шаҳарларда бутун маҳаллалар тўсиб қўйилган, касаллар билан алоқада бўлган одамлар мажбурий карантинга олинган, касаллар шифохоналарда изоляция қилинган мамлакат чегаралари амалда ёпиқлигича қолмоқда.

Намойишлар Хитойнинг Шинжон-Уйғур мухтор вилоятининг Урумчи шаҳридаги турар-жой биносида содир бўлган ёнғиндан кейин бошланган. 24 ноябрь оқшомида содир бўлган ёнғин оқибатида камида ўн киши ҳалок бўлган, яна тўққиз киши жароҳатланган. Гувоҳларнинг қайд этишича, одамлар қочиб қутула олмади, чунки блокировка туфайли хонадонларнинг эшиклари тўсиб қўйилган ва чеклов чоралари қутқарувчиларнинг ишига халақит берган. Хитой ҳукумати бу маълумотни рад этади.