Хитой Ер остидаги кашфиётлар учун дунёдаги энг чуқур қудуқлардан бирини бурғилашни бошлади

Хитой сайёранинг ер остидаги ҳудудларини ўрганиш мақсадида ўзининг энг чуқур қудуғини қазишни бошлади. Бу ҳақда “Синхуа” ахборот агентлиги хабар берди.

Қайд этилишича, чуқурни бурғилаш кеча, 6 июнь куни Хитойнинг Шинжон шимоли-ғарбий минтақасидаги Тарим ҳавзасидаги чўлда бошланган. 

Чуқурликнинг узунлиги 11 100 метр қилиб режалаштирилган. Лойиҳа 457 кун ичида якунланиши кутилмоқда ва Хитой давлат оммавий ахборот воситалари томонидан Хитойнинг Ер чуқурлигини тадқиқ этишдаги муҳим воқеа сифатида олқишланмоқда.

“Бу чуқур  олимларга ернинг ички тузилиши ва эволюциясини ўрганиш ҳамда геофан бўйича тадқиқотлар учун маълумотларни тақдим этиш имконини беради”, дейилади лойиҳага раҳбарлик қилган мамлакатнинг етакчи нефть ва газ ишлаб чиқарувчиси бўлган Хитой миллий нефть корпорацияси баёнотида.

Операцияда иштирок этган техник эксперт Ван Чуншенг буни Ернинг номаълум ҳудудини ўрганиш ва инсон тушунчаси чегараларини кенгайтиришга дадил уриниш сифатида баҳолаган.

“Бироқ бу осон иш бўлмайди. Бурғилаш лойиҳасини қуриш қийинлигини иккита юпқа пўлат кабелда ҳаракатланадиган катта юк машинаси билан таққослаш мумкин”, дейди Хитой муҳандислик академияси олими Сун Жиншенг.

Оғирлиги 2000 тоннадан ортиқ бўлган ускуна 200 градусгача бўлган ер ости ҳарорати ва 1300 баробар юқори атмосфера босимига бардош беришга мўлжалланган. Сирт остидаги экстремал шароитларга қўшимча равишда Хитойнинг энг иссиқ ва қурғоқчил чўли жойлашган Тарим ҳавзасининг қаттиқ замин муҳити ҳам қийинчилик туғдиради. 

Лойиҳа мамлакатнинг коинотда ва ер юзаси остида янги чегараларни ўрганишга қаратилган саъй-ҳаракатларининг бир қисмидир. 2021 йилда Хитой Президенти мамлакатнинг етакчи олимларини турли соҳаларда, жумладан, ерни чуқур ўрганишда янги тўсиқларни бузиб ташлашга чақирган эди.

Айниқса, Шинжон минтақаси фойдали қазилма конлари ва нефтга бой эканлиги маълум. Фақат ўтган ой Хитойнинг энг йирик нефтни қайта ишлаш компанияси Синопес Тарим ҳавзасидаги разведка қудуғида 8500 метрдан кўпроқ чуқурликда нефть ва газ оқимини аниқлаган.

Маълумот учун, 12 262 метр бўлган Россиянинг шимоли-ғарбий қисмидаги Kola Superdeep дунёдаги энг чуқур инсон томонидан яратилган қудуқдир.

Чарос Юнусалиева