Хитой коронавирус масаласида Италияни огоҳлантирди

Хитойлик тадқиқотчилар коронавируснинг Италияда ва Хунань провинциясида тарқалишини ҳисоблаб чиқди ва Европа мамлакатларида юқумли касаллик август ойининг бошигача тугамаслигини аниқлашди. Уларнинг кашфиётлари “Frontiers in Medicine” журналидаги мақолада эълон қилинди.

“4 май куни Италияда бошланган карантин тадбирларини юмшатиш жуда эрта ташланган қадамдир. Агар чекловлар COVID-19 тарқалиши кутилганидан уч ой олдин олиб ташланса, биз эпидемиянинг иккинчи тўлқинини кутишимиз мумкин”, деди Пекин шаҳридаги асосий ҳарбий касалхонасининг эпидемиологи Цзя Ваньпин.

Ҳозирги кунда Италия COVID-19 билан касалланганлар сони бўйича АҚШ ва Испаниядан кейин учинчи ўринда туради ва шу пайтгача коронавирус инфекциясидан вафот этганлар сони бўйича АҚШдан кейин иккинчи ўринда бормоқда. Вируснинг Апеннин яриморолида тез тарқалиши баҳорнинг биринчи ҳафталарида Италиянинг бир қатор шимолий вилоятларида бошланди. Шундан сўнг расмий Римни март ойи ўрталарида ва охирида бир қатор кучайтирилган карантин чораларини жорий этишга мажбур бўлди.

Ушбу чоралар инфекция тарқалишининг олдини олишга ёрдам берди. Шу сабабли Италия Бош вазири Жузеппе Конте ва бир қатор юқори лавозимли амалдорлар карантин чораларини енгиллаштириш ва аста-секин одатий ҳаётга қайтиш режалари ҳақида маълум қилишди. Хитойлик олимлар бу қарорлар нечоғли тўғри эканлигини текширишга қарор қилишди.

Бунинг учун Цзя ва унинг ҳамкасблари Жонс Хопкинс университети маълумотларидан фойдаланишди. Олимлар ушбу маълумотларни Хитойнинг Хунань провинцияси учун ўхшаш ўлчовлар билан таққослашди.

Эпидемиологларнинг фикрига кўра, улар бу ҳудудларни таққослаш учун тасодифан танламаган. Чунки Италия ва Хунань аҳолиси сони бир хил бўлган. Хусусан, Хунанда қайд этилган юқумли касалликларнинг умумий сони мингга яқин одамни ташкил этди.

Иккала ҳудудда ҳам инфекциянинг тарқалиши тўғрисидаги статистикани ўрганиб чиққач, олимлар репродуктив индексни (R0) аниқлашди. Бу ҳар бир одам қанча одамни касаллантирганини акс эттиради. Агар бу кўрсаткич бирдамликдан юқори бўлса, эпидемия тарқалишда давом этади ва у ушбу белгидан пастга тушганда, аста-секин сўна бошлайди.

Италияда бу кўрсаткич дастлаб 4,34 га, Хитой вилояти учун бу 3,16 га тенг эди. Олимлар ҳисоб-китобларга асосланиб, расмий Рим томонидан март ойининг ўрталарида жорий қилинган карантин чоралари эпидемиянинг фақат август ойининг бошида якунланишига олиб келади ва юқтирганларнинг умумий сони 275 минг кишига етади, деган хулосага келишди.

Шу сабабли, олимлар Италия расмийларини май ойида карантин чораларини кучайтирмасликка ва эпидемия пасайгунча кутишга чақирмоқда. Цзя ва унинг жамоасига кўра, Италия бу билан такрорий инфекциянинг олдини олиш ва COVID-19 тарқалишининг янада жиддий оқибатларини олдини олиш имкониятига эга бўлади.