“Qonli yanvar” voqealarida ayblanganlarga sud hukm chiqardi

Qozog‘istonning Olmaota shahrida 2022 yil yanvarda sodir bo‘lgan ommaviy tartibsizliklarning 25 nafar ishtirokchisiga nisbatan jinoyat ishi ko‘rib chiqildi. Bu haqda shahar sudiga tayanib, “Informburo.kz” xabar berdi.

Ish materiallariga ko‘ra, sudlanuvchilar binolarga noqonuniy kirish, transport vositalarini o‘g‘irlash, qurol-yarog‘ va o‘q-dorilarni o‘g‘irlash, davlat xizmatchilariga hujum qilish, ularning mol-mulkiga zarar yetkazish va yo‘q qilish bilan o‘ta yirik miqdorda o‘g‘rilik qilgan.

Bundan tashqari, sudlanuvchilar qo‘riqlanadigan ob’ektlarga, jumladan, xavfli ishlab chiqarish ob’ektiga noqonuniy ravishda kirib, katta miqdorda zarar yetkazgan.

“Hukm tayinlashda aybiga to‘liq va qisman iqror bo‘lish, muqaddam sudlanmaganligi, shaxsi, yoshligi, huquqbuzarlikdan oldingi va keyingi xatti-harakatlari, voyaga yetmagan bolalari borligi, huquqbuzarliklarning xususiyati va ijtimoiy xavflilik darajasini, shuningdek, favqulodda vaziyatda sodir etilganligi fakti e’tiborga olingan”, deyiladi sud qarorida.

Qayd etilishicha, barcha ayblanuvchilar amnistiya qilingan. 20 kishiga to‘qqiz oydan bir yilu to‘qqiz oygacha bo‘lgan shartli qamoq jazosi tayinlangan. To‘rt nafari jazodan ozod etilgan. Bu shaxslardan biri avval vafot etgani bois unga nisbatan jinoiy ish yopilgan.

Qozog‘istondagi namoyish

Qozog‘istonda 2022 yilning ilk kunlarida ommaviy norozilik namoyishlari boshlandi — mamlakat g‘arbidagi Janaozen va Aqtau shaharlari aholisi suyultirilgan gaz narxining ikki barobar oshishiga qarshi chiqdi. Keyinchalik norozilik namoyishlari boshqa shaharlarga, jumladan, eski poytaxt va Respublikaning eng yirik shahri Olmaotaga ham tarqaldi: u yerda talonchilik boshlandi, namoyishchilar davlat muassasalariga hujum qilishdi, qurol-yarog‘larni olib ketishdi. Bunga javoban rasmiylar 19 yanvarga qadar butun mamlakat bo‘ylab favqulodda holat e’lon qildi va aksilterror operatsiyasini boshladi. BMT ma’lumotlariga ko‘ra, Qozog‘istondagi namoyishlar chog‘ida 1000 ga yaqin odam jarohatlangan. Mamlakat Bosh prokuraturasi ma’lumotlariga ko‘ra, tartibsizliklar natijasida 4578 kishi jarohatlangan, 225 kishi halok bo‘lgan, ulardan 19 nafari xavfsizlik xizmati xodimlari.  

5 yanvar kuni ertalab Qozog‘iston Prezidenti Qosim-Jomart To‘qayev hukumatni iste’foga chiqardi va Xavfsizlik kengashiga o‘zini rahbar etib tayinladi. O‘z rahbarligidagi Xavfsizlik kengashining birinchi yig‘ilishida To‘qayev Qozog‘istondagi vaziyatni davlat yaxlitligiga putur yetkazuvchi deb baholadi va “terrorchilik tahdidini yengishda” KXSHTdan yordam so‘raganini aytdi. KXSHT Kollektiv xavfsizlik kengashi mamlakatdagi vaziyatni normallashtirish uchun Qozog‘istonga kollektiv tinchlikparvar kuchlarni yuborishga qaror qildi.

7 yanvar kuni To‘qayev terrorchilar, jumladan, xorijdan kelganlar ham qarshilik ko‘rsatishda davom etayotganini aytib, qurolini tashlamaganlarni yo‘q qilishga va’da berdi. Bundan tashqari, Prezident fuqarolarning tinch shaklda bildirilgan barcha talablari tinglanganini ta’kidladi. 

13 yanvar kuni KXSHT missiyasi muvaffaqiyatli yakunlangani e’lon qilindi. 19 yanvar kuni Qozog‘iston Mudofaa vazirligi Respublikada xorijlik harbiy xizmatchilar qolmaganini ochiqladi.