БМТ Бош котиби бутун дунёга мурожаат қилди

Инсон Ернинг бойликларини табиатни тўлдиришга вақт топгандан кўра тезроқ тугатмоқда. Бироқ, биологик хилма-хиллик мисли кўрилмаган ва қўрқинчли даражада пасаймоқда. Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котиби Антониу Гутерриш Халқаро Биохилма-хиллик куни муносабати билан табиат билан уйғун муносабатларни тиклашга чақирди.

“Биз ҳақиқатан ҳам табиатга қарши уруш эълон қилдик. Бир миллион турдаги ўсимлик ва ҳайвонот дунёси йўқ бўлиб кетиш арафасида, бутун экотизимлар кўз олдимизда йўқолиб бормоқда, ботқоқли жойлар қуриб, чўллар, аксинча, ривожланиб бормоқда. Ҳар йили биз 10 миллион гектар ўрмонларни йўқотамиз, океанлар пластмасса билан бўғилиб, оксидланиб, одамлар ишлаб чиқарадиган карбонат ангидридни тобора кўпроқ сингдирмоқда. Шу билан бирга, биз табиатни муҳофаза қилиш учун уни йўқ қиладиган соҳаларни субсидиялашга қараганда камроқ маблағ сарфлаяпмиз.

Биологик хилма-хилликни сақлаш соҳасида ўзимиз халқаро даражага қўйган бирон бир вазифани бажармадик. Табиат ҳаёт манбаи экани, у нафақат инсонни зарур ресурслар билан таъминлабгина қолмай, балки кўплаб муаммоларни, масалан, иқлим ўзгариши билан боғлиқ муаммоларни ҳам ҳал қилишга ёрдам беради”, дейди БМТ Бош котиби.

Унинг фикрига кўра, пандемия, айниқса, одамлар ва ташқи дунё ўртасидаги яқин алоқаларни аниқ кўрсатиб берди. Янги ва пайдо бўлаётган юқумли касалликларнинг тўртдан уч қисми табиатан зооноз, яъни одамларга ҳайвонлардан юқади.

Антониу Гутерриш мурожаатида ердан фойдаланишдаги ўзгаришлар ва одамларнинг ёввойи табиатнинг анъанавий яшаш жойларига кириб келиши Эбола ва COVID-19 каби юқумли касалликларнинг асосий сабаби эканини тушунтирди.

“Табиатни муҳофаза қилиш, экотизимларни тиклаш ва сайёра билан муносабатларда уйғунликка интилиш керак. Биологик хилма-хилликни йўқотиш билан биз инсон саломатлигини яхшилашимиз, барқарор ривожланишга эришишимиз ва иқлим инқирозидан чиқишимиз мумкин. Агар биз сайёра билан тинчлик ўрнатмасак, унда биз ютқазган бўламиз” дея хулоса қилди Бош котиб.

Гутерришнинг фикрига кўра, муваффақиятнинг калити — барқарор ҳаёт тарзи. Ҳар бир инсон, дунёнинг исталган нуқтасида, экологик масъулият тамойилларига мувофиқ яшаши керак. Бу ҳукуматлар, корхоналар ва жисмоний шахсларнинг жавобгарлигини рағбатлантирадиган янада самарали стратегияларни қабул қилишни талаб қилади.