Блинкен Марказий Осиёни Россиянинг энергетика сиртмоғига тушишдан огоҳлантирди

Олам

image

АҚШ Давлат котиби Россия Президенти Путин энергия ресурслари ва озиқ-овқатдан қурол сифатида фойдаланмоқчи эканини айтиб, Марказий Осиё давлатларини огоҳлантирди. Бу ҳақда у Тошкентга ташрифи якунига бағишланган манбуот анжуманида айтиб ўтди.

Унга кўра, Россия бугун бошқа мамлакатларга озиқ-овқат маҳсулотларининг эспорт қилинишида тўсқинлик қилмоқда.

“Юқорида Россия агрессиясининг Марказий Осиёда ҳам такрорланмаслигига қандай кафолат бор, деб айтдик. Бу биринчи ўринда энергия ва озиқ-овқат нархларининг ошишига, инфльяцияга олиб келади. Мана, Украинада ҳам шундай оқибатларга олиб келди. 

Биз эса дунё бозорида етарли энергия русурслари бўлишига ҳаракат қилмоқдамиз. Путин энергияни қурол сифатида ишлатаётган мамлакатларга ёрдам беришга уриняпмиз. Шунингдек, Путин озиқ-овқатни ҳам қурол сифатида ишлатиб, асосий озуқа бўлган буғдойнинг Украинадан экспорт қилинишига тўсқинлик қилмоқда. БМТ ва Туркиянинг воситачилигида биз Дон йўлагини очишга ҳаракат қилдик”, дейди у журналистларнинг айни мавзудаги саволларига жавобан.

Шунингдек, у Ўзбекистонга амалга оширган бу ташрифи Путиннинг Украинага қарши агрессиясининг бир йиллиги фонида эканини эслатиб, уруш бутун дунёда, жумладан, Марказий Осиёда ҳам одамлар учун қийинчиликларга сабаб бўлиб қолаётганини таъкидлади. 

"Бу тажовузнинг иккинчи ва учинчи даражали оқибатлари ҳали ҳам сезилмоқда. Дарҳақиқат, Марказий Осиёдан кўра кўпроқ минтақалар, жумладан, озиқ-овқат ва энергия нархларининг ошиши давом этаётган Ўзбекистондан кўра кўпроқ таъсир кўрсатди. Ҳар доимгидек, бу энг заифларга энг оғир таъсир қилади. Шунинг учун АҚШ Президенти Путин Украинага қарши тажовузни бошлаганидан бери бу минтақага 16 миллион доллардан ортиқ шошилинч озиқ-овқат ёрдами кўрсатди.

Бу воқеалар Ўзбекистоннинг саховатпеша эканини яна юзага чиқарди. Ҳукумат, Ўзбекистон халқи Украинага озиқ-овқат ва тиббий ёрдам кўрсатишни кучайтирди. Улар Президент Путин уруш бошлаганидан кейин ўз ватанларини тарк этган ўн минглаб Россия фуқароларини қабул қилишда давом этмоқда.

Россиянинг бостириб кириши ҳам бутун минтақада чуқур ташвиш уйғотди. Ахир, агар қудратли давлат суверен қўшнисининг чегараларини куч билан йўқ қилишга уринишга тайёр бўлса, уни бошқаларга ҳам шундай қилишига нима тўсқинлик қилади? Буни Марказий Осиё мамлакатлари ҳам, Қўшма Штатлар ҳам, бутун дунёдаги шериклар ва иттифоқчилар ҳам тушунади. Айнан шунинг учун биз нафақат Украина, балки Марказий Осиё мамлакатларининг суверенитети, ҳудудий яхлитлигини ва бутун дунё давлатлари учун мустақиллик тарафдори бўлганмиз ва шундай бўлиб қоламиз", деди Блинкен.

Қолаверса, у АҚШнинг Марказий Осиё мамлакатлари билан ҳамкорликка интилиши кучаяётганини айтиб, Қўшма Штатларнинг суверенитет, мустақиллик ва ҳудудий яхликликни қўллаб-қувватлашини билдирган.

“Биз биламизки, Марказий Осиё дунёнинг мураккаб бир ҳудудида жойлашган. Узоқ йиллар давомида турли мамлакатлар билан тарихий ва географик муносабатлар ўрнатган. Шу билан бирга, бу ердаги ҳар бир мамлакат ўз муносабатларини бошқа давлатлар, жумладан, АҚШ билан мустаҳкамлашни истайди. Ўз навбатида АҚШ ҳам изчил шерик бўлишни ва бу йўлда янги имкониятлар яратишни хоҳлайди”, дея ўз фикрини билдирган Блинкен.

Бундан ташқари, у санкциялар масаласига ҳам тўхталиб ўтган ва Россияга қарши эълон қилинаётган санкцияларни қўллаб-қувватлаётган мамлакатларга ўз ташаккурини билдирган.

“Санкциялар масаласига келсак, фақат АҚШ эмас, бошқа кўплаб мамлакатлар Россияга санкция эълон қилган. Аслида санкция эълон қилиш ва экспортни назорат қилиш ҳақидаги қарорлар осонликча қабул қилинмайди. Бу Россия Украинага тажовуз қилгани сабабли Украинани ҳимоялаш, Россияга ўзининг хулқ-атворини ўзгартириш, урушни давом эттиришга қийинчилик туғдириш учун қўйилган. Шунинг учун биз санкциялар ишлашига ёрдам бераётган давлатларга миннатдорлик билдирамиз. Биз минтақа бўйлаб ҳукуматлар билан иш олиб боряпмиз ва ушбу санкцияларни тушунтириб беряпмиз”, дейди у. 

Шунингдек, жаноб котиб юзага келаётган салбий оқибатларни бартараф этишга ёрдам бермоқчи эканини айтиб, бунинг учун мамлакатларга экспорт лицензияларини беришда кўмаклашаётганини мамнуният билан тилга олган. 

“Сўзим якунида шуни айтмоқчиманки, бу минтақани ўз савдо йўлларини диверсификация қилишдан иборат ва бошқа мамлакатлардан, жумладан АҚШдан ҳам савдо кўламини оширишлари тарафдоримиз. Бунда мамлакатлар ҳеч бир мамлакатга қарам бўлмасликни таъминлаши лозим. 
Айни пайтда МО давлатларининг ўзаро савдо алоқаларини ҳам ривожлантиришга ёрдам бермоқдамиз. Бунда кўплаб ҳамкорлик алоқаларининг йўлга қўйилишининг тарафдоримиз. Қанча кўп ҳамкорлик бўлса, ташқаридан ҳам шунча кўп сармоя кираверади”, дея фикрларини тамомлаган Блинкен.

Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг 28 ноябрь куни Россия Федерацияси Президенти Владимир Путин ва Қосим-Жомарт Тўқаев ўртасида Кремлда учрашув бўлиб ўтди. 

Музокаралар якунида Қозоғистон Президентининг маълум қилишича, Путин Тўқаевга Россия, Қозоғистон, Ўзбекистон иттифоқини тузишни таклиф қилган.


Мақола муаллифи

Теглар

Баҳолаганлар

0

Рейтинг

3

Мақолага баҳо беринг

Дўстларингиз билан улашинг