Endi Toshkentga non topish uchun kelgan taksichilar o‘z viloyatiga qaytadi

Endilikda haydovchilarning mashina raqami qaysi hududdan olingan bo‘lsa, faqatgina o‘sha hududda taksichilik qilishi mumkin. Bu haqda Vazirlar Mahkamasining tegishli qarori qabul qilindi. 

Unda qayd etilishicha, haydovchilar faoliyatini litsenziya varaqasi ko‘rsatilgan hududda yoki unga tutash hududdagina amalga oshira oladi. 

Bu “80 raqamli mashinalar faqatgina Buxoro viloyatida, 70 raqamli mashina egasi esa Qashqadaryo viloyatining o‘zidagina taksichilik qila oladi” degani. 

Ushbu qaror tez orada keng jamoatchilikning e’tirozlariga sabab bo‘ldi va ko‘pchilik buni “bema’ni” va “puxta o‘ylanmagan” deb atadi.

Masalan, huquqshunos Xushnudbek Xudoyberdiyev bu qarorni imi-jimida qabul qilinganini yozgan. 

“Bunday qaror qabul qilinishi mumkinligi haqidagi xavotirlarimizni bir yildan buyon aytib kelamiz. Afsuski, mas’ullar bu haqdagi “ahmoqona g‘oyani” imi-jimida qabul qilib yuborishibdi”, deya yozadi u. 

Uning so‘zlariga ko‘ra, bu kabi bema’ni qarordan keyin poytaxt Toshkent shahrida taksilar qimmat bo‘ladi va viloyatliklar noqonuniy taksichilik qilishga o‘tadi. 

“Mas’ullar o‘ylaganidek, bu qaror orqali Toshkentda tirbandliklar kamayib qolmaydi. Hamma o‘z viloyatiga qaytib ketmaydi (ish yo‘q joyda nima bor?). Bunga ishonayotganlarning yoki o‘zi ahmoq, yoki boshqalarni ahmoq deb o‘ylaydi. Eng asosiysi “propiska” rejimi rasman qaytgani bilan hammani tabriklayman! Qanchadan qancha “qon yutishlar” orqali bir amallab yo‘qotilgan la’nati rejim taksichilar misolida yana ortga qaytibdi! Konstitutsiyaga zid bo‘lsa ham, baribir shu qarorni qabul qilishibdi. Eh, “propiska” rejimi bekor qilingani Yangi O‘zbekistondagi eng katta yutuqlardan biri sifatida e’tirof etilgan edi. Buncha tez ortga qaytamiz, deb o‘ylamagandim”, deya qo‘shimcha qilgan Xudoyberdiyev. 

Qolaversa, iqtisodchi Behzod Hoshimov agar qarordan maqsad Toshkent yo‘llarida tirbandlikni kamaytirish bo‘lsa, bu yechim ish bermasligini yozdi. 

“Toshkentdagi tirbandliklar masalasini xato yo‘l bilan yechmoqchi bo‘lishyapti, shekilli. Muammo talabda, taklifda emas. Toshkentda ko‘p avtomobillarga talab bor, ko‘p odamlar esa bu talabni qondiradi. Bu masalaning to‘g‘ri yechimlari bor – pullik parkovka, jamoat transportiga sarmoya, balki ko‘chalardagi harakatlanish ayrim vaqtlarda pullik bo‘lishi mumkin. Belgilangan chorada esa – masala xuddi faqat taklifdagidek tuyulyapti. Qaysidir Janubiy Amerika mamlakatida, avtomobil “nomer”lari toq raqam bilan tugasa toq kunlarda, juft raqam bo‘lsa juft kunlarda harakatlanishga ruxsat berishgan edi. Oqibatda avtomobillar soni qariyb ikki karra oshgan. Bu loyihani ham aylanib o‘tishadi, sal-pal haqlar poymol qilinadi, qonuniylikka nisbatan behurmatlik oshadi, lekin taksilar yo‘q bo‘lib qolmaydi”, deya yozgan Hoshimov. 

Shu bilan birga, iqtisodchi Otabek Bakirov ham qaror pala-partish ravishda qabul qilinganini bildirgan. 

“Qaror muhokamaga qo‘yilmagan, nima uchun bunday talab kiritilayotgani izohlanmagan. Uning oqibatlari ham o‘ylanmagan. O‘n minglab odamlarning nafratini qo‘zg‘aydigan bu qarorning lobbisti kim bo‘lganini o‘zingiz uchun tasavvur qilishingiz mumkin”, degan Bakirov. 

Umumiy qilib aytganda, qisqa fursat ichida qarorni qabul qiluvchilar jamoatchilikka yomon ko‘rinib bo‘ldi. Ko‘pchilikning fikricha, endi Toshkentda non topayotganlar mashinasini uyga tashlab, migrantlar kaltaklanayotgan Rossiyadan ish izlaydi.