Байден Конгрессга мурожаат қилди

АҚШ Президенти Жо Байден кеча, 7 март куни кечқурун Конгресс Вакиллар палатаси ва Сенатининг қўшма мажлисида чиқиш қилди. Президентнинг Конгрессга мурожаати маҳаллий телеканалларда жонли эфирга узатилди. 

Оқ уй раҳбарининг йиллик нутқи Конституциянинг Президент Конгрессга “вақти-вақти билан” мамлакатдаги ишларнинг аҳволи тўғрисида ҳисобот бериши кераклиги ҳақидаги талабига мувофиқ ўтказилди. Кутилганидек, Байден собиқ президент Доналд Трамп билан ташқи сиёсат, ижтимоий ва иқтисодий масалалар, хусусан, бойлардан олинадиган солиқлар масаласида келишмаслигини таъкидлади.

Украина учун қурол

Президент Байден ўз нутқининг бошида Украина Россия агрессиясини тўхтата олишини, аммо бунинг учун Вашингтон Киевга ҳарбий ёрдамни давом эттириши кераклигини айтди.

"Агар бу хонада кимдир Путин Украинада тўхтайди деб ўйласа, сизни ишонтириб айтаманки, у тўхтамайди. Аммо биз Украинани қўллаб-қувватласак ва унга ўзини ҳимоя қилиш учун зарур бўлган қуролларни берсак, Украина Путинни тўхтата олади. Украина сўраётган нарса ҳам шу. Улар Америка аскарларини сўрамаяпти", дейди Байден.

АҚШ Президенти америкалик аскарларнинг Украинада жанг қилмаётганини ва у худди шундай сиёсатни давом эттириш ниятида эканини таъкидлади.

“Аммо ҳозир дунёдаги етакчилигимиздан воз кечишимизни истаганлар Украинага ёрдам беришни тўсиб қўймоқда”, деган Байден Вакиллар палатасидаги республикачилар позициясига ишора қилиб.

Шунингдек, Оқ уй раҳбари Швециянинг НАТОга расман қўшилишини олқишлади. Байденнинг сўзларига кўра, НАТО ҳозирда жаҳон тарихидаги энг қудратли ҳарбий-сиёсий иттифоқ ҳисобланади.

"Ўтган йили биз Финляндияни альянсга қабул қилдик ва бугун эрталаб Швеция расман НАТОга қўшилди. Уларнинг Бош вазири бугун кечқурун шу ерда", дейди Президент.

Байденнинг эслатишича, республикачи президент Роналд Рейган “Жаноб Горбачёв, мана бу (Берлин) деворини йиқитиб юборинг”, деганига кўп бўлмаган. Бироқ ҳозирда собиқ республикачи президент Трамп Путинга “Ўзинг хоҳлаган нарсани қил”, деяпти.

Демократияга таҳдидлар ҳақида

Байден демократияга таҳдидларга эътибор қаратди, чунки унинг фикрича, собиқ президент Дональд Трамп 2020 йилги сайловлардаги Байденнинг мағлубияти ҳақидаги ёлғон даъволарини такрорлайди ва сиёсий душманлари ортидан боришни режалаштирмоқда.

Иқтисодиёт ҳақида

Байден Америка иқтисодиёти тез тикланишда давом этаётганини ва америкаликларнинг оммавий эмланиши туфайли пандемия энди уларнинг ҳаётини назорат қилмаслигини таъкидлади.

"Мен инқироз ёқасида турган иқтисодиётни мерос қилиб олдим. Ҳозир иқтисодиётимиз бутун дунёнинг ҳасадини келтиради! Атиги уч йил ичида 15 миллион янги иш ўрни яратилди – бу рекорд. Ишсизлик даражаси сўнгги 50 йилдаги энг паст кўрсаткичдир”, дейди Президент.

Шунингдек, Байден рекорд даражадаги 16 миллион америкалик кичик бизнесни бошлаганини ва афро-америкалик, латино ва осиё-америкалик жамоалар орасида тарихан рекорд даражадаги иш ўсиши ва кичик бизнес ўсиши кузатилганини қўшимча қилди.

"Бугунги кунда ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ одамлар тиббий суғуртага эга. Ирқий бойлик фарқи сўнгги 20 йилдаги энг паст кўрсаткичда. Иш ҳақи ўсишда ва инфляция пасайишда давом этмоқда”, дейди Байден.

Президентга кўра, инфляция 9 фоиздан 3 фоизга тушиб, дунёдаги энг паст даражани қайд этган.

Бойлик солиғи ҳақида

"Солиқ кодекси адолатли бўлиши учун йирик корпорациялар ва жуда бадавлат кишилар ниҳоят ўзларининг адолатли улушини тўлашга мажбур бўлиши керак. 2020 йилда Американинг 55 та энг йирик компанияси 40 миллиард доллар фойда кўрди ва федерал даромад солиғи тўламади. Бу бошқа такрорланмайди! Мен тайёрлаган ва имзолаган қонун туфайли йирик компаниялар энди камида 15 фоиз тўлаши керак. Лекин бу ҳали ҳам оддий ишчи тўлайдиган федерал солиқлар камроқ", дейди Жо Байден. 

Президентнинг фикрича, энг кам корпоратив солиқни камида 21 фоизга ошириш вақти келган. Байден йирик фармацевтика ва нефть компаниялари, хусусий самолётлар ва раҳбарларнинг катта маошлари учун солиқ имтиёзларини тўхтатишга ваъда берган.

“Америкада 1000 дан ортиқ миллиардерлар бор. Бу миллиардерлар учун ўртача федерал солиқ ставкаси қанча эканлигини биласизми? 8,2 фоиз! Бу америкаликларнинг катта қисми тўлайдиганидан анча кам. Ҳеч бир миллиардер ўқитувчи, санитария ходими, ҳамширадан пастроқ солиқ тўламаслиги керак! Шунинг учун мен миллиардерлар учун энг кам солиқни 25 фоиз қилиб белгилашни таклиф қилдим. Фақат 25 фоиз. Бу келгуси ўн йил ичида 500 миллиард долларни жамлаш имконини беради”, дейди Президент. 

Жанубий чегарадаги вазият ҳақида

АҚШнинг жанубий чегарасидаги кескин вазият ҳақида гапирар экан, Байден ўтган йилнинг ноябрь ойида унинг жамоаси икки партияли сенаторлар гуруҳи билан жиддий музокараларни бошлаганини ва уларнинг натижаси икки партиявий қонун лойиҳаси бўлганини эслатди.

“Ушбу икки томонлама келишув яна 1500 нафар Чегара хизмати ходимлари ва офицерларини ёллашни назарда тутади. 2 миллион ишни кўриб чиқиш учун яна 100 та иммиграция судьяси қўшилди. Яна 4,300 бошпана ходими ва ишларни олти йил эмас, олти ой ичида ҳал қилишга имкон берувчи янги сиёсат жорий этилади. Америкага фентанил контрабандасини текшириш ва тўхтатиш имкониятини сезиларли даражада кенгайтириш учун қўшимча 100 та юқори технологияли гиёҳванд моддаларни аниқлаш аппарати олинди”, дейди Президент.

Байден Вакиллар палатаси ва Сенат аъзоларининг кўпчилиги "агар имконият бўлса" ушбу қонун лойиҳасини қўллаб-қувватлашига ишонч билдирди.

“Менга айтишларича, собиқ президент (Трамп) Конгрессдаги республикачиларга қўнғироқ қилиб, қонун лойиҳасини блоклашни талаб қилган. Унинг фикрича, бу мен учун сиёсий ғалаба, ўзи учун эса сиёсий мағлубият бўлади. Бу у ёки мен ҳақимда эмас. Бу Американинг ғалабаси бўлади. Менинг республикачиларим, сиз Америка халқи манфаати учун ушбу қонун лойиҳасини қабул қилишингиз керак”, дея чақирди Байден.

Яқин Шарқдаги инқироз ҳақида

Президент, кутилганидек, Яқин Шарқдаги вазиятга ҳам эътибор қаратди.

“Охирги беш ой кўп одамлар, Исроил халқи, Фаластин халқи ва кўплаб америкаликлар учун юракни оғритганини биламан. Бу инқироз 7 октябрь куни ҲАМАС террорчи гуруҳи томонидан одамларни қирғин қилиш билан бошланган. 1200 нафар бегуноҳ инсонлар, аёллар ва қизлар, эркаклар ва ўғил болалар шафқатсизларча ўлдирилди, кўплари жинсий зўравонликка учради. Бу яҳудий халқи учун Холокостдан кейинги энг ҳалокатли кун эди. 250 киши гаровга олинган. Бу кеча шу хонада яқинлари ҳамон ҲАМАС қўлида ушлаб турилган америкалик оилалар бор", деган Байден.

Президент Америка ҳукумати барча ноқонуний ҳибсга олинган америкаликларни уйларига қайтармагунча тинчланмаслигига ваъда берди. Россияда сақланаётган Эван Герцҳкович ва Пол Уилан ҳам шулар жумласидандир.

Байден Исроилнинг ҲАМАСга қарши ҳаракат қилиш ҳуқуқига эга эканини даъво қилиб, “ҲАМАС бугун бу можарони гаровга олганларни озод қилиш, қуролларини ташлаш ва 7 октябрь ҳужумлари учун айбдорларни жавобгарликка тортиш орқали тугатиши мумкин" деб таъкидлади. Байденнинг фикрича, ҲАМАС тинч аҳоли ортига яширинган. 

“Аммо Исроил Ғазодаги бегуноҳ тинч аҳолини ҳимоя қилиш учун ҳам асосий жавобгарликка эга. Бу уруш тинч аҳолига Ғазодаги олдинги урушлардан кўра кўпроқ зарар келтирди”, деб тан олди Америка Президенти 30 мингдан ортиқ фаластинлик ҳалок бўлганини, 2 миллионга яқин фаластинлик бомбардимон қилинган ёки бошпанасиз қолганини эслатар экан.

Унинг таъкидлашича, Қўшма Штатлар Ғазога гуманитар ёрдам етказиш бўйича халқаро ташаббусларга етакчилик қилмоқда.

“Ягона ҳақиқий ечим бу икки давлат. Мен буни Исроилнинг узоқ йиллик тарафдори ва уруш пайтида Исроилга ташриф буюрган ягона Америка Президенти сифатида айтаман. Исроилнинг хавфсизлиги ва демократиясини кафолатлайдиган бошқа йўл йўқ. Фаластинликлар тинч ва муносиб яшашини кафолатлайдиган бошқа йўл йўқ. Исроил ва унинг барча араб қўшнилари, жумладан Саудия Арабистони ўртасида тинчликни кафолатлайдиган бошқа йўл йўқ”, дея қўшимча қилган Байден.

Хитой билан рақобат

Демократ Президентнинг айтишича, у йиллар давомида республикачи дўстлари ва бошқа кўплаб сиёсатчилардан Хитой юксалишда, Америка эса орқада қолаётганини эшитган.

"Улар адашган. Америка юксалиб бормоқда. Биз дунёдаги энг яхши иқтисодиётга эгамиз. Ҳокимиятга келганимдан бери ялпи ички маҳсулотимиз ошди. Хитой билан савдо дефицитимиз эса 10 йилдан ортиқ вақт ичида энг паст даражага тушди. Биз хитойларнинг адолатсиз иқтисодий амалиётига қаршимиз ва Тайван бўғозидаги тинчлик ва барқарорликни ҳимоя қиламиз. Мен Тинч океанидаги ҳамкорлик ва иттифоқларимизни тикладим. Мен Американинг энг илғор технологиясини Хитой қуролларида ишлатиб бўлмаслигини таъминладим”.

Америка Президентининг ёши ҳақида

Президент Жо Байден ўз нутқининг сўнггида рақибларининг ёшига нисбатан танқидига изоҳ беришга ҳаракат қилди.

“Фаолиятим давомида одамлар мени жуда ёш ёки жуда қари деб айтишларини эшитганман. Аммо ёшми ёки қариманми, мен доим нима ўзгармаслигини биламан. Бу бизнинг етакчи юлдузимиз. Биз ҳаммамиз тенг яратилганмиз ва ҳаётимиз давомида тенг муносабатда бўлишга лойиқмиз, деган Америка ғояси. Биз ҳеч қачон бу ғояга тўлиқ амал қилмаганмиз, лекин ундан ҳеч қачон оғишмаганмиз. Ва энди мен бундан воз кечмайман”, дейди Байден. 

Президент Америка Қўшма Штатларининг келажаги бўйича ўз қарашларини тақдим этди.

“Менинг америкаликларим! Мамлакатимиз олдида турган муаммо бизнинг неча ёшда эканлигимизда эмас, балки бизнинг ғояларимиз қанчалик эски эканидадир. Нафрат, ғазаб, қасос – энг қадимги ғоялар. Аммо биз Американи фақат бизни орқага қайтарадиган қадимги ғоялар билан бошқара олмаймиз. Имкониятлар мамлакати бўлган Американи бошқариш учун сиз келажак ҳақида тасаввурга эга бўлишингиз керак – Америка қандай бўлиши мумкин ва қандай бўлиши керак. Бу кеча сиз менинг тасаввуримни эшитдингиз. Мен демократияни чеклашдан кўра ҳимоя қиладиган келажакни кўраман. Мен бошқа эркинликларни олишдан кўра уларни танлаш ва ҳимоя қилиш ҳуқуқини тиклайдиган келажакни кўраман. Мен ўрта синф ниҳоят ўз имкониятини қўлга киритадиган ва бой одамлар ниҳоят солиқларнинг адолатли улушини тўлайдиган келажакни кўраман. Мен сайёрамизни иқлим инқирозидан ва мамлакатимизни қуролли зўравонликдан қутқарадиган келажакни кўраман. Ва энг муҳими, мен барча америкаликлар учун келажакни кўраман! Мен барча америкаликлар учун мамлакатни кўраман! Мен ҳамиша барча америкаликлар учун Президент бўламан, чунки мен Америкага ишонаман!” дея хулоса қилди Жо Байден.