Африкадаги 23 мамлакатда хавфли касаллик тарқалди

2025 йил бошидан буён Африка мамлакатларида 205 мингта холера касаллигини юқтириш ҳолати қайд этилди, ўлим даражаси 2,1 фоизга етди. Бу ҳақда Африка Касалликларни назорат қилиш ва олдини олиш марказига (Africa CDC) хабар берди.

Ўтган йили бу кўрсаткич 1,9 фоизни ташкил этган. Africa CDC вакили Нгаши Нгонгонинг айтишича, бу ўртача кўрсаткич, аммо маҳаллий шароит оғир бўлса, ўлим даражаси бундан анча юқори бўлиши мумкин.

Холера қурбонларининг асосий ўлим сабаби организмнинг сувсизланиши бўлган. Кўпинча бу касаллик тоза ичимлик суви топа олмайдиган камбағал ва ижтимоий ҳимоясиз қатламлар орасида тарқалади.

БМТ Болалар жамғармасининг (UNICEF) огоҳлантиришича, ғарбий ва марказий Африкада ёмғирлар мавсуми бошланиши билан 80 мингдан ортиқ бола холера юқтириш хавфи остида қолган. Кучли ёмғир сабабли ҳожатхоналардан оқиб чиққан ахлатлар қудуқлар ва кўплаб африкаликлар сув оладиган дарёларга тушмоқда.

Africa CDC вакилларининг айтишича, Африкада санитария инфратузилмасига етарлича сармоя киритилмаяпти. Масалан, Жанубий Суданда аҳолининг атиги 16 фоизида санитария шароитлари мавжуд. Суданда эса фақат 35 фоиз аҳоли тоза ичимлик сувидан фойдалана олади.

Africa CDC бош директори Жан Касея Африкадаги давлат раҳбарлари билан учрашувда холерага қарши вакцина таъминоти етарли эмаслигини танқид қилган. Унинг айтишича, йилига 54 миллион доза керак бўлади, лекин унинг фақат ярмигина етказиб берилмоқда.

Вазият айниқса можаролар давом этаётган ҳудудларда, масалан, Конго шарқида ёки Суданда мураккаб, чунки бундай жойларда кўнгиллилар ишлаши хавфли ҳисобланади.

Маълумот учун, холера ўта хавфли, тез тарқаладиган ичак инфекцияси бўлиб, у одам танасига Vibrio cholerae номли бактерия тушиши оқибатида келиб чиқади. Асосан ифлос сув ёки озиқ-овқат орқали юқади.

Касалликнинг асосий белгиси – жуда кучли сувдек ич кетиши ва қусиш, бунинг оқибатида организм тезда сувсизланади. Агар ўз вақтида даволаш чораси кўрилмаса, холера бир неча соат ёки кун ичида ўлимга олиб келиши мумкин.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича Олий комиссари ўринбосари Надо ал-Ношиф ҳар йили 1,4 миллионга яқин инсон ифлос сув ва санитария шароитларининг йўқлиги оқибатида юзага келадиган юқумли касалликлар – холера, диарея ва тиф кабилар туфайли вафот этишини айтганди.