Afg‘onistonda bolalarning to‘yib ovqatlanmasligi rekord darajaga yetdi

Afg‘onistonda bolalarning to‘yib ovqatlanmasligi hozirgacha qayd etilgan eng yuqori darajaga yetdi. Bu haqda BMTning Jahon oziq-ovqat dasturi (WFP) bayonot berdi.

Tashkilot hisob-kitoblariga ko‘ra, mamlakat aholisining to‘rtdan bir qismi, ya’ni 10 millionga yaqin kishi oziq-ovqat ta’minotisiz qolmoqda. Har uchinchi afg‘on bolasi surunkali to‘yib ovqatlanmaydi.

Birlashgan Millatlar Tashkilotining qayd etishicha, vaziyatning yomonlashuvi so‘nggi ikki yilda insonparvarlik oziq-ovqat yordami hajmining qisqarishi bilan bog‘liq. Buning sababi moliyaviy yordamning sezilarli darajada pasayishi edi. Joriy yilning aprel oyida AQSH Prezidenti Donald Tramp ma’muriyati dunyoning eng qashshoq davlatlaridan biri bo‘lgan Afg‘onistonga oziq-ovqat yetkazib berishni butunlay to‘xtatdi.

Oziq-ovqat xavfsizligining yomonlashuviga sabab bo‘lgan qo‘shimcha omil – qo‘shni davlatlardan afg‘onlarning ommaviy ravishda qaytishi bo‘lib, u yerda noqonuniy muhojirlar deb topilgan xorijliklarning deportatsiyasi kuchaygan. So‘nggi ikki oy ichida WFP Erondan qaytgan 60 ming afg‘onistonlikka yordam bergan.

Jahon oziq-ovqat dasturi so‘zlovchisi Ziyovuddin Safiyga ko‘ra, Erondan qaytgan barcha muhtoj afg‘onlarga yordam berish uchun 15 million dollar kerak. Umuman olganda, dastur 2026 yilning yanvarigacha butun mamlakat bo‘ylab eng nochor oilalarni qo‘llab-quvvatlash uchun 539 million dollarga muhtoj.

Bundan tashqari, iqlim inqirozi Afg‘onistondagi oziq-ovqat bilan bog‘liq vaziyatni keskinlashtirmoqda. Atrof-muhitni muhofaza qilish milliy agentligi rahbari Matiulloh Xolisning so‘zlariga ko‘ra, qurg‘oqchilik, suv tanqisligi, unumdor yerlarning qisqarishi va suv toshqinlari ham aholi hayotiga, ham mamlakat iqtisodiyotiga jiddiy ta’sir ko‘rsatmoqda.

Eslatib o‘tamiz, so‘nggi 20 yil ichida Markaziy Osiyoda to‘yib ovqatlanmaslik darajasi 13,1 foizdan (2005 yil) 2,8 foizgacha (2024 yil) pasayib, besh baravardan ko‘proqqa kamaygan.