Франция таркибида янги давлат ташкил этилади

Франция таркибида Янги Каледония давлати ташкил этилиши бўйича келишув имзоланди. Бу ҳақда музокараларда қатнашган тарафларга таяниб, “Politico” хабар берди.

Келишувга кўра, Янги Каледонияга Францияга қисман боғлиқ бўлган янги давлат мақоми берилади. Аҳоли алоҳида фуқаролик олади ва шу сабабли икки паспортга эга бўлиши мумкин. Шунингдек, давлатга халқаро алоқаларда мустақил сиёсат юритиш ваколати берилиши ҳам режалаштирилган.

Бироқ ҳужжат кучга кириши учун аввало Франция парламенти уни тасдиқлаши керак бўлади, ундан сўнг эса Янги Каледонияда референдум ўтказилади.

Нашрнинг ёзишича, музокараларда қатнашган сиёсий кучларнинг бир қисми тўлиқ мустақиллик тарафдори бўлган, бошқалари эса бунга қарши чиққан. Якунда улар муроса сифатида автономия мақомига келишиб олган.

Маълумот учун, Янги Каледония 1853 йилдан бери Франция ҳудуди ҳисобланади. 1957 йилда маҳаллий канак халқи Француз фуқаролигини олган. 2018–2021 йилларда ўтказилган учта референдумда аксарият аҳоли Франциянинг бир қисми бўлиб қолишни танлаган. Бироқ сўнгги овоз бериш маҳаллий аҳолининг авлодлари томонидан бойкот қилинган.

2024 йил май ойида Янги Каледонияда янги сайлов қонуни лойиҳаси туфайли норозилик намойишлари бошланган. Лойиҳа оролда яшаётган французларнинг сайлов ҳуқуқларини кенгайтиришни назарда тутган. Қаршилар бу ҳолат маҳаллий аҳолининг сиёсий таъсирини камайтиришини айтиб чиққан. Намойишлар тартибсизликлар, талон-торожлар ва полиция билан тўқнашувларга айланиб кетган. Бир неча киши ҳалок бўлган, 300 дан ортиқ одам жароҳат олган. Франция ҳукумати ҳарбий кучларни жалб этган, фавқулодда ҳолат эълон қилинган. Қолаверса, Президент Макрон шахсан оролга ташриф буюрган.