Farmatsevtika tarmog‘iga imtiyozlar berildi

Joriy yil 21 yanvarda O‘zbekiston Prezidentining “2022-2026 yillarda respublikaning farmatsevtika tarmog‘ini jadal rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmoni imzolandi.

Aholini sifatli, samarali va xavfsiz farmatsevtika mahsulotlari bilan ta’minlashni yaxshilash, tarmoqda ishlab chiqarish hajmini oshirish, ichki bozorni ta’minlash darajasini oshirish maqsadida quyidagilar tasdiqlandi:

•    2022-2026 yillarda farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish bo‘yicha prognoz parametrlar;
•    2022-2024 yillarda farmatsevtika sohasida hududlarda amalga oshiriladigan investitsiya loyihalarining manzilli dasturi;
•    2022-2026 yillarda farmatsevtika sohasida loyihaoldi va loyiha hujjatlarini ishlab chiqish, kelishish va tasdiqlash talab etiladigan investitsiya loyihalarining ro‘yxati;
•    Farmatsevtika sanoatini rivojlantirish bo‘yicha komissiya tarkibi.

2022 yil 1 apreldan farmatsevtika mahsulotlari xaridlariga ajratilishi rejalashtirilgan davlat byudjeti mablag‘lari miqdori doirasida mahalliylashtiriladigan farmatsevtika mahsulotlarini uch yil muddatga shartnoma tuzish orqali kafolatli xarid qilish mexanizmi joriy etiladi.

Bunda kafolatli xarid qilish shartnomalarini tuzish bo‘yicha tanlovlar avval respublika hududida ishlab chiqarilmagan, istiqbolda mahalliylashtiriladigan substansiyalar, dori vositalarining xalqaro patentlanmagan nomlari, tibbiy buyumlar va tibbiy texnikalar ro‘yxati doirasida amalga oshiriladi.

Farmatsevtika mahsulotlari ro‘yxati davlat xaridlari bo‘yicha maxsus axborot portalida, Sog‘liqni saqlash vazirligi hamda Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining internet saytlarida joylashtiriladi. Kafolatli xarid qilish shartnomalarini imzolash uchun g‘oliblar ochiq tanlovlar orqali aniqlanadi.

Farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi tashkilotlarni qo‘llab-quvvatlash uchun:

•    2022 yil 1 apreldan mahalliy ishlab chiqaruvchi tashkilotlar tomonidan ishlab chiqariladigan yangi farmatsevtika mahsulotlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish cheklanmagan muddatga amalga oshiriladi, avval berilgan ro‘yxatdan o‘tkazilganlik guvohnomalar, ularning amal qilish muddati tugaganidan so‘ng qo‘shimcha hujjatlar talab qilinmasdan 15 kun muddatda amal qilishi muddatsiz bo‘lgan guvohnomalarga almashtirib beriladi;
•    2022 yil 1 iyuldan "Zarur ishlab chiqarish amaliyoti (GMP)"ga ega mahalliy ishlab chiqaruvchi tashkilotlar tomonidan ishlab chiqarilgan dori vositalarini va ISO:13485 sertifikatiga ega ishlab chiqaruvchi tashkilotlar tomonidan ishlab chiqarilgan tibbiy buyum va tibbiy texnikani majburiy sertifikatlashtirish tartibi bekor qilinadi.

Farmatsevtika sohasidagi cheklovlarni kamaytirish uchun:

•    donor qonini to‘plash va uning asosida farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqarishni xususiy tartibda amalga oshirishga taqiq;
•    dori   vositalarining klinik tadqiqotlarini sog‘lom ko‘ngillilarda o‘tkazishga cheklov;
•    xalqaro brendlar asosida farmatsevtika mahsulotlarini ishlab chiqarishni rivojlantirish hamda mavjud quvvatlardan to‘liq foydalanish uchun shart-sharoitlar yaratish maqsadida tarkibi bir xil bo‘lgan dori vositalarini bir ishlab chiqaruvchi tomonidan turli savdo nomlari ostida ishlab chiqarishga cheklovlar bekor qilinadi.

Zarur amaliyotlar (GxP) talablarini tizimli joriy etish maqsadida:

•    2022 yil 1 apreldan farmatsevtika sohasida yangi ishlab chiqaruvchi korxonalar, ulgurji va chakana savdo tashkilotlari mos ravishda "Zarur ishlab chiqarish amaliyoti (GMP)", "Zarur distribyutorlik amaliyoti (GDP)" va "Zarur farmatsevtika (dorixona) amaliyoti (GPP)" talablariga muvofiq ravishda tashkil etiladi;
•    farmatsevtika tarmog‘i va respublika sog‘liqni saqlash tizimidagi tashkilotlarni zarur amaliyotlar (GxP) talablariga muvofiq majburiy sertifikatlash muddatlari 2024 yil 1 yanvargacha uzaytiriladi;
•    2022 yil 1 fevraldan mahalliy ishlab chiqaruvchi tashkilotlarning farmatsevtika mahsulotlarini xorijiy davlatlarda ro‘yxatdan o‘tkazish xarajatlarining 75%i ular ro‘yxatdan o‘tkazilganligini tasdiqlovchi hujjat taqdim etilgandan so‘ng Farmatsevtika tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamg‘armasidan qoplab beriladi;
•    2023 yil 1 yanvardan farmatsevtika mahsulotlari bo‘yicha davlat xarid tanlovlarida faqatgina "Zarur ishlab chiqarish amaliyoti (GMP)" standartlari asosida dori vositalarini, "ISO:13485" standartlari asosida tibbiy buyumlar va tibbiy texnikani ishlab chiqarishni tashkil etgan tashkilotlar va "Zarur distribyutorlik amaliyoti (GDP)" standartlarini joriy etgan ulgurji savdo tashkilotlari qatnashishiga ruxsat beriladi.

2025 yil 1 yanvarga qadar farmatsevtika mahsulotlari ishlab chiqaruvchilari, farmatsevtika mahsulotlarining ulgurji savdosi bilan shug‘ullanuvchi korxonalar, ixtisoslashgan ilmiy-tadqiqot institutlari va oliy ta’lim muassasalari tomonidan o‘z ehtiyojlari uchun olib kelinadigan hamda farmatsevtika mahsulotlarining   ulgurji va chakana savdosi bilan shug‘ullanuvchi korxonalar tomonidan dorixona ichida dori tayyorlash maqsadida olib kiriladigan, O‘zbekistonda ishlab chiqarilmaydigan quyidagilar bojxona bojlaridan ozod qilinadi:

•    texnologik va laboratoriya uskunalari;
•    ularning butlovchi va ehtiyot qismlari;
•    farmatsevtika ishlab chiqarish binolari uchun "toza xonalar";
•    sendvich-panellar va ventilyatsiya tizimlari;
•    laboratoriya hayvonlarini boqish, klinik-oldi tadqiqotlar va dori vositalari ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan xomashyo va materiallar;
•    tibbiyot buyumlari;
•    qadoqlash materiallari Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan ro‘yxatlar bo‘yicha.