Britaniyada qozoq elitasiga qarshi sanksiya qo‘llash taklif qilindi

Kecha, 3 fevral kuni Britaniya parlamentida Buyuk Britaniyada qiymati yarim milliard funt sterlingdan ortiq mulkka ega bo‘lgan Qozog‘iston elitasi vakillariga berilgan “oltin vizalar” bo‘yicha tinglovlar bo‘lib o‘tdi.

Britaniya parlamenti a’zosi Margaret Xej Qozog‘istondagi yanvar voqealari bo‘yicha muhokamalar chog‘ida Qozog‘iston elitasi vakillariga qarshi “Magnitskiy ro‘yxati” misolida sanksiyalar joriy etishni taklif qildi.

“Biz harakat qilishimiz uchun hali kech emas. Hukumat bizning Magnitskiy sanksiyalarimizga qo‘shimcha ravishda korrupsiyaga qarshi yangi sanksiyalar rejimini joriy qildi. Ular bizga chet ellik korrupsioner amaldorlarni aniqlash, ularning Buyuk Britaniyadagi aktivlarini muzlatish, ularning mamlakatga kirishiga yo‘l qo‘ymaslik va moliyaviy yoki huquqiy vositalarimizdan foydalanishini cheklash imkonini beradi. Sanksiyalar kuchli vosita, lekin ulardan foydalanish kerak. Shuning uchun hukumat o‘z cho‘ntagini to‘ldirish uchun o‘z xalqini tizimli ravishda talon-taroj qilgan qozoq oligarxlariga nisbatan sanksiyalar qo‘llashi kerak”, degan Xej.

Uning fikricha, “so‘nggi zo‘ravonliklar kleptokratiyaning (firibgarlar va o‘g‘rilarning kuchi) haqiqiy narxini ko‘rsatmoqda”.

“Albatta, biz, Buyuk Britaniya, Qozog‘istonda korrupsiyani targ‘ib qilishga yo‘l qo‘yganmiz va endi bu shaxslarni javobgarlikka tortishimiz kerak. Partiyalararo korrupsiyaga qarshi kurash va mas’uliyatli soliqqa tortish guruhi Yevropa va Amerika qonun chiqaruvchi organlari bilan hamkorlik qiladi. Biz Kleptokratiyaga qarshi parlamentlararo alyans tuzdik va birgalikda Buyuk Britaniya, AQSH va Yevropa Ittifoqi (Yevropa Ittifoqi) hukumatlarini Qozog‘iston kleptokratlariga qarshi sanksiyalar qo‘llashga chaqiramiz”, dedi siyosatchi.

U Buyuk Britaniyani qozoq elitasining qator vakillariga nisbatan korrupsiyaga qarshi sanksiyalar joriy etish choralarini ko‘rishga chaqirdi.

“Ularning barchasi mol-mulkni musodara qilish va poraxo‘rlik bilan shug‘ullangani taxmin qilinadi. Men taqdim etadigan tafsilotlar vaqt tufayli cheklangan, ammo har bir voqea hayratda qoldiradi”, deya qo‘shimcha qilgan Xej.

Magnitskiy ro‘yxati – tuzuvchilarga ko‘ra, rossiyalik auditor Sergey Magnitskiyning hibsga olinib, unga shafqatsiz munosabatda bo‘lish va o‘limiga sababchi bo‘lganlar, shuningdek Rossiyada inson huquqlarining boshqa qo‘pol buzilishi va bir qator yirik miqdordagi mablag‘larni o‘g‘irlash uchun javobgar bo‘lgan shaxslar ro‘yxati.

Nazarboyevlar va Britaniya

Buyuk Britaniya Qozog‘istonning Birinchi Prezidenti – Elboshi Nursulton Nazarboyevning oila a’zolari uchun ikkinchi vatandek bo‘lib qolgan. Britaniyada Nazarboyevlarning ko‘plab mulklari bor.

Ma’lumotlarga ko‘ra, Eoboshining kenjasi Aliya Nazarboyeva Buyuk Britaniyada yashash uchun ruxsatni qo‘lga kiritish yo‘lida London shimolidagi 11,9 million dollarlik uyni sotib olgan.

"Metro" nashrining xabar berishicha, 2008 yilda Qozog‘istonning sobiq Prezidenti London shimolidagi Xempsted hududidan uy sotib olgan. Uning qiymati 65 million dollarga baholangan va u mamlakatdagi eng qimmat uylardan biri hisoblanadi.

Nazarboyevning to‘ng‘ich qizi Dariga ham Londonda ko‘chmas mulk sotib olgan, uning umumiy qiymati 10,8 million dollarga baholangan. Uylardan biri Beyker ko‘chasida joylashgan.

Shuningdek, Londonning boshqa bir tumani Kanndan Nazarboyevlar oilasi 34 million dollarga ochiq basseyn, yettita yotoq xonasi, uchta oshxona, ikkita dam olish xonasi va ikkita vino yerto‘lasi bo‘lgan to‘rt qavatli bino sotib olgani haqida ma’lumotlar bor. Bular hozirgacha ma’lum bo‘lganlari.