Хитой Россия-Украина урушидан нимани кўзлаган?

Хитой Украинадаги урушдан фойда кўради ва Россиянинг ғалабасини ҳам хохламайди. Бу ҳақда “The Hill” хабар берди.

Нашрга кўра, Хитой Украинадаги урушнинг узоқ давом этиши ва унинг оғир ўтишидан умид қилмоқда. Расмий Пекиннинг бундан кўзлаган мақсади шуки, можаро АҚШни Осиё муаммоларидан чалғитади. Бундай пайтда Хитой ўз таъсирини кучайтириб, Ғарбга путур етказиши мумкин.

Америкалик журналистларга кўра, Хитой Ташқи ишлар вазири Ван И яқинда Европа дипломатияси раҳбари Кая Калласга Хитой “Россиянинг Украинага қарши урушда мағлуб бўлишини қабул қила олмайди, чунки бу Қўшма Штатлар эътиборини бутунлай Хитойга қаратишга имкон бериши мумкин”, деб тан олганида бироз бепарволик қилган. Яъни, бир томондан, Россиянинг мағлубияти Хитой учун фойдали эмас. Аммо бошқа томондан, Россиянинг ғалабаси ҳам керак эмас.

Мақолада ёзилишича, ҳар қандай чалғитиш мамнуният билан қабул қилинади. Аммо Америка қўшни эмас ва урушда қатнашмайди. Бундан ташқари, геосиёсий жиҳатдан АҚШ Хитойдан узоқда, Россия эса яқин. Ва назарий жиҳатдан, бу унга бевосита таҳдид солиши мумкин. Масалан, америкаликларнинг фикрича, агар Россия Украинада ғалаба қозонса, у ҳолда ўзига ишонч тўлқини билан НАТО давлатларидан бирига ҳужум қилиши ёки анъанавий равишда русийзабон аҳоли яшайдиган шимолий Қозоғистоннинг бир қисмини қайтаришга ҳаракат қилиши мумкин. Иккала вариант ҳам Хитой учун иқтисодий ва геосиёсий манфаатлар нуқтаи назаридан фойдали эмас.

Нашрда айтилишича, ҳозир санкция ва босим остида, уч ярим йил ичида Украина Қуролли кучларини мағлуб эта олмаган Россия иқтисодий жиҳатдан кўп томонлама Хитойга қарам бўлиб қолган. Аммо у ғалаба қозонса, ҳамкорлик шартларини ўзгартиришни талаб қилиши мумкин, масалан, арзон энергия ресурсларига юқори нархларни белгилаш.

“Абадий дўстлик бир кечада йўқолиб қолмаслиги мумкин, аммо бу Хитойнинг сабр-тоқатини синаб кўриши мумкин бўлган янада мураккаб муносабатларга олиб келади”, деб ёзади “The Hill”.

Газетанинг ёзишича, Россиянинг мағлубияти Хитой учун ҳам фойдали эмас. Бундай сценарийда Россия ички можаролар тубига тушиб қолиши мумкин, бу эса Евросиёдаги вазиятни беқарорлаштиради. Элиталар ўртасидаги низолар муқаррар бўлиб, баъзи республикалар тартибсизлик тўлқинида мустақиллик эълон қилишга уринишлари мумкин.

“Ҳа, Хитой бу вазиятда Россия Узоқ Шарқининг бир қисмини аннекция қилишга уриниши мумкин эди, аммо Россиянинг ядровий арсеналини ҳисобга олсак, бу сотиб олишлар ўта хавфли бўларди”, дейилади хабарда.

Шунинг учун, америкалик журналистлар фикрича, Хитойнинг яққол танлови – “Россия қон тўкадиган, аммо мағлубиятга учрамайдиган уруш”.

“Натижада, заифлашган Москва Пекиннинг вассали бўлиб қолади”, дея фикр билдирган нашр журналистлари.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Украинада “Нептун” ракета тизимига оид маълумотларни ўғирлашга уринган Хитой жосуслари қўлга олинганди.