Трамп АҚШни UNESCO'дан ҳам чиқаришга қарор қилди

АҚШ Президенти Дональд Трамп ташкилотнинг “антиамериканча вектори” туфайли АҚШни UNESCO таркибидан чиқаришга қарор қилди. Бу ҳақда Оқ уй хабар берди.

Оқ уй матбуот котиби ўринбосари Анна Келлининг “The New York Post” газетасига айтишича, ташкилот “соғлом фикрга мутлақо зид” ва АҚШнинг амалдаги ҳукумати сиёсатига тўғри келмайдиган “мунозарали, бўлинувчи маданий ва ижтимоий мақсадлар”ни қўллаб-қувватлайди.

“АҚШ маъмурияти UNESCO'нинг хилма-хиллик, тенглик ва инклюзивлик (DEI) сиёсатига қўшилмайди ва ташкилотни “Фаластин ва Хитой тарафдори” кайфияти туфайли нохолис деб ҳисоблайди”, деди Келли.

Оқ уйга қайтганидан кўп ўтмай, Трамп UNESCO'да кейинги иштирок этиш мақсадга мувофиқлигини ўрганишни буюрди ва бунинг учун 90 кун вақт берди. Хусусан, расмийлар “UNESCO Қўшма Штатлар манфаатларини қандай қўллаб-қувватлаш”ини баҳолаши керак эди.

Шу билан бирга, у БМТнинг яна икки ташкилоти – Инсон ҳуқуқлари кенгаши ва Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Яқин Шарқдаги Фаластинлик қочқинларга ёрдам ва ишлар агентлиги (UNRWA) “яқиндан эътиборга” лойиқ эканлигини айтди. Февраль ойида Трамп Қўшма Штатларни БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича комиссияси таркибидан чиқариш тўғрисидаги фармонни имзолади, у илгари комиссияни Исроилга нисбатан “нохолислиги” учун танқид қилган эди.

2017 йилда, Трампнинг биринчи муддатида ҳам Қўшма Штатлар БМТ маданият агентлигидан чиқишини эълон қилган ва бунга ўзининг “узоқдан бери Исроилга қарши тарафкашлиги” сабаб бўлган эди. Кейинчалик Вашингтоннинг қарорига Исроил ҳам қўшилди. 2023 йилда, Жо Байден президент бўлганида, Қўшма Штатлар UNESCO'га қайтди ва ташкилотга аъзолик бадалларини тўлади.

Трамп Қўшма Штатларни UNESCO таркибидан чиқарган биринчи президент эмас. 1984 йилда Рональд Рейган Қўшма Штатлар ташқи сиёсати ва ташкилот мақсадлари ўртасидаги номувофиқлик туфайли шундай қарор қабул қилди. 2003 йилда, қарийб 20 йиллик танаффусдан сўнг, мамлакат агентликка қайта қўшилди.

UNESCO ҳозирги вақтда 194 давлат ва 12 та ассоциацияланган аъзоларни (Кайман ороллари, Фарьер ороллари ва бошқалар) бирлаштиради.