Россия 11 та Европа давлати билан ҳарбий шартномаларни бекор қилмоқда

Россия Мудофаа вазирлиги 1992 ва 2002 йиллар оралиғида Россиянинг бир нечта Европа мамлакатлари билан тузган 10 та ҳарбий ҳамкорлик шартномаси ва битта тегишли меморандумни бекор қилиш учун ҳукумат розилигини олди. Буйруқ кеча, 19 декабрь куни Россиянинг расмий ҳуқуқий ахборот порталида эълон қилинди.

Қайд этилишича, Россия Мудофаа вазирлиги бекор қилиши мумкин бўлган шартномалар рўйхатига Германия, Польша, Руминия, Дания, Норвегия, Нидерландия, Хорватия, Бельгия ва Чехия каби давлатлар билан “ҳарбий ҳамкорлик” тўғрисидаги шартномалар, шунингдек, Россия ва Буюк Британия Мудофаа вазирликлари ўртасида имзоланган меморандум киради.

Бекор қилинаётган келишувлар Совет Иттифоқи қулаганидан кейин ўрнатилган ва имзоловчилар ўртасидаги икки томонлама ҳарбий ҳамкорликни тартибга солувчи ҳуқуқий асоснинг бир қисми бўлган.

2025 йил июль ойида Россия Ташқи ишлар вазирлиги Россия ва Германия ўртасида 1996 йилда тузилган ҳарбий-техник ҳамкорлик шартномасининг бекор қилинишини эълон қилган. Вазирлик Москванинг бу ҳаракатини шартнома “ўз маъноси ва амалий аҳамиятини йўқотган“ ва “Россия-Германия давлатлараро муносабатларининг ҳозирги ҳолатига мутлақо зид” эканлиги билан изоҳлаган.

Россия Ташқи ишлар вазирлиги буларнинг барчасида Германияни айблаган ва расмий баёнотининг бир қисмини Германия томонини ҳақорат қилишга бағишлаган. Россиялик дипломатларнинг сўзларига кўра, Германия ҳукумати мамлакат аҳолисини қасддан Россияга қарши руҳда мафкуравий тарзда тарбиялаяпти, тобора тажовузкор милитаристик интилишларни амалга оширмоқда ва Берлин гўёки ҳаддан ташқари ташқи сиёсат амбициялари билан тўлиб-тошган. 

Маълумот ўрнида, Украинага тўлиқ миқёсли бостириб кириш бошланганидан ва оқибатда Ғарб мамлакатлари билан муносабатлардаги кескинлашганидан бери Россия хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорликка оид ўнлаб халқаро шартномалардан чиқиб кетган.

Сўнгги шундай келишувлардан бири Россия ва АҚШ ўртасидаги плутонийни йўқ қилиш тўғрисидаги битим бўлиб, у бошқа нарсалар қатори, ядровий қурол яратишда ушбу элементдан фойдаланишни тақиқлаган эди. Бироқ Россия 2016 йилда Москва ва Вашингтон ўртасидаги “муносабатларнинг кескин ёмонлашиши” сабабли ҳужжатни амалда тўхтатиб қўйганди. Келишувнинг қайта тикланишига жавобан Кремль Россиянинг Украинага қарши тажовузидан кейин Россияга қарши жорий этилган санкцияларни бекор қилишни талаб қилди.

Россия расмийлари, шунингдек, АҚШнинг 2010 йилда тузилган Янги СТАРТ шартномаси билан тартибга солинган стратегик ҳужум қуролларини ишлаб чиқмаслик мажбуриятларини олишга ҳаракат қилмоқда. Акс ҳолда, Москва шартномани расман бекор қилиш билан таҳдид қилмоқда.

2025 йил апрель ойида Россия Вазирлар Маҳкамаси Норвегия, Швеция ва Финляндия билан Баренц денгизи ва Евро-Арктика минтақасида ҳамкорлик тўғрисидаги келишувни бекор қилди. Россия шерикликнинг барбод бўлишида Ғарб давлатларини айбламоқда.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Россия Украинадаги урушдан олдинги эркакларнинг 1 фоизини йўқотгани ҳақида хабар берилганди.