Раҳмон Мирзиёев бошчилигидаги тожик-қирғиз келишувини “тарихий” деб атади

2025 йилда Тожикистон ва Қирғизистон ўртасидаги чегара масаласининг ҳал қилиниши тарихий воқеадир. Бу ҳақда Тожикистон Президенти Имомали Раҳмон Душанбеда республика парламентига қилган мурожаатида айтиб ўтди.  

Унинг сўзларига кўра, 2025 йил Тожикистон учун тарихий йил бўлади, айниқса, баҳорда бўлиб ўтган парламент сайловлари.

“Яна бир тарихий воқеа икки давлат – Тожикистон Республикаси ва Қирғизистон Республикаси ўртасидаги юз йилдан ортиқ вақт давомида ҳал қилинмаган чегара масалаларининг давлат чегарасини белгилаш тўғрисидаги битим имзоланиши орқали тўлиқ ҳал қилинишидир”, дейди у. 

Раҳмон шунингдек, Тожикистон, Қирғизистон ва Ўзбекистон раҳбарлари уч мамлакат чегара туташган жойи тўғрисидаги битим ва минтақани ривожлантириш ва ўзаро манфаатли ҳамкорликни давом эттириш учун мустаҳкам ҳуқуқий асос яратувчи Абадий дўстлик Хўжанд декларациясини имзолаганликларини эслатди. 

Тожикистон раҳбари дунёнинг турли минтақаларидаги ҳозирги мураккаб вазият, дунёнинг янги бўлинишига қаратилган геосиёсий ва геоиқтисодий рақобатнинг кучайиши, Совуқ урушнинг янги тўлқини, қуролланиш пойгаси, халқаро ҳуқуқнинг заифлашиши ва жаҳон майдонидаги бошқа қарама-қарши жараёнлар хавотирга сабаб бўлаётганини қўшимча қилган. 

“Бундай шароитларда биз халқаро ҳамжамият билан глобал жараёнларда фаол иштирок этишимиз ва конструктив мақсадларга эришиш – тинчлик ва барқарорликни сақлаш ҳамда кенг қамровли хавфсизликни таъминлаш бўйича саъй-ҳаракатларни кучайтиришимиз керак”, дейди Президент.

Унинг таъкидлашича, Тожикистон ишонч, бир-бирининг манфаатларини ҳурмат қилиш ва очиқ эшиклар сиёсати тамойилларига асосланган ҳолда турли давлатлар билан сиёсий алоқалар ва кўп томонлама ҳамкорликни кенгайтиришга қаратилган ташқи сиёсатни давом эттиради. 

Чегара низоларини ҳал қилиш

Эслатиб ўтамиз, жорий йилнинг март ойида Тожикистон ва Қирғизистон ниҳоят икки мамлакат ўртасидаги чегара масаласини ҳал қилди, бу эса кўп йиллар давомида қўшни республикалар ўртасидаги муносабатларда кескинлик манбаи бўлиб келган. 31 март куни Тожикистон, Қирғизистон ва Ўзбекистон Президентлари Хўжандда уч мамлакат чегарасидан ўтиш пункти тўғрисидаги шартномани имзоладилар. Шу билан умумий чегараларнинг ҳуқуқий мақоми расмийлаштирилди, декларация имзоланди.  

9 сентябр куни халқаро ҳакамлар ҳайъати Тожикистон,  Қирғизистон ва Ўзбекистон президентлари Имомали Раҳмон,  Садир Жапаров ва Шавкат Мирзиёйевга Толстой номидаги халқаро тинчлик мукофоти Хўжанднинг Абадий дўстлик декларациясини имзолаган Тожикистон,  Қирғизистон ва Ўзбекистон президентлари Имомали Раҳмон, Садир Жапаров ва Шавкат Мирзиёйевга берилганини эълон қилди.