Филиппин ва Хитой кемалари баҳсли ҳудудда тўқнашиб кетди

Хитой ва Филиппин кемалари Жанубий Хитой денгизида икки давлат ўртасидаги баҳсли ҳудудлар ҳудудидаги қарама-қаршилик чоғида тўқнашиб кетди. Бу ҳақда 19 август куни Хитой қирғоқ қўриқлаш хизмати маълум қилди.

Хитой қирғоқ қўриқлаш хизмати вакили Гэн Юйнинг сўзларига кўра, Филиппин кемаси “Филиппин қирғоқ қўриқлаш хизмати кемалари Хитой ҳукуматининг рухсатисиз Наньша оролларидаги Сяньбин рифи сувларига ноқонуний равишда кириб келганидан” кейин Хитой кемаси билан “қасддан тўқнашиб кетган”.

"Бунга жавобан Хитой қирғоқ хавфсизлиги қонунга мувофиқ Филиппин кемаларига қарши чоралар кўрди", дейди матбуот котиби.

Шунингдек, Гэн филиппинликларни “зудлик билан ўз қонунбузарликлари ва провокацияларини тўхтатишга” чақирди.

Ўз навбатида, Филиппин томони Хитой кемалари билан тўқнашуви оқибатида унинг иккита кемаси шикастланганини маълум қилди. Мамлакат Хавфсизлик Кенгаши вакили Жонатан Малайянинг айтишича, унинг мамлакатининг Жанубий Хитой денгизидаги "ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш" ҳаракатлари провокацион эмас.

Ҳодиса Жанубий Хитой денгизида жойлашган Иккинчи Томас Шол яқинида юз берган. У Филиппиннинг Палаван оролидан тахминан 200 километр ва Хитойнинг Хайнанидан 1000 километр узоқликда жойлашган ва баҳсли ҳудуд ҳисобланади. Бу ҳудуд орқали Хитой ва Ҳинд океани ўртасидаги муҳим савдо йўллари, шунингдек, фойдали қазилмалар конлари ўтади.

2024 йил баҳорида АҚШнинг Ҳинд-Тинч океани қўмондонлиги раҳбари адмирал Жон Аквилино Сиднейда сўзлаган нутқида Вашингтон Хитойнинг Жанубий Хитой денгизидаги ҳаракатларидан хавотирда эканини айтди. Ақуилино Пекиннинг ҳудуд устидан назорат ўрнатиш бўйича бир томонлама қадамларини “хавфли, ноқонуний ва минтақани беқарорлаштирувчи” деб атади.

2024 йил август ойида Хитой Халқ Республикаси Миллий Мудофаа вазирлиги вакили Чжан Сяоганг АҚШ, Филиппин, Австралия ва Канада томонидан ушбу соҳада амалга оширилган қўшма патрулларни изоҳлар экан, Филиппин томонини минтақадан ташқаридаги давлатлар билан тил бириктиришда айблади.