Муҳим воқелик: Қирғизистонда президентлик сайлови ва референдум бўлиб ўтмоқда

Мамлакатдаги йирик норозиликлар сабабли Қирғизистон [собиқ] Президенти Сооранбой Жеенбеков истеъфога чиққан эди. Бугун, 10 январь куни Қирғизистонда муддатидан олдинги президентлик сайловлари ва бошқарув шакли бўйича референдум бўлиб ўтмоқда. 

Маълум қилинишича, Сахалиндаги сайлов участкаси биринчи бўлиб, Бишкек вақти билан 3:00 да очилган. Хориждаги овоз бериш жараёнлари Вашингтонда 11 январь куни соат 6: 00 да якунланади. Қирғизистондан ташқарида 48 та сайлов участкаси мавжуд.

Таъкидланганидек, Қирғизистондаги навбатдан ташқари президентлик сайловлари Сооронбай Жеэнбековнинг истеъфога чиқиши муносабати билан ўтказилмоқда. У 2020 йил 15 октябрда парламент сайловлари натижалари билан боғлиқ тартибсизликлардан сўнг, истеъфога чиқиш тўғрисида ариза топширганди.

Муддатидан аввалги президентлик сайловларида 17 киши ўз номзодини қўйган. Аммо бюллетенларда 18 номзоднинг исми ёзилган. Рашид Тагаев бюллетенлар босилиб бўлгач, сайловда қатнашишдан бош тортган. Сайлов бюллетенида унинг исми қўлда чизиб ташланган.

Бошқарув шаклини танлаш масаласи референдумга қўйилган:

• президентлик республикаси;
• парламент республикаси;
• барча вариантларга қарши.

Ҳар ким президент ёки парламент бошқарув шаклига, қолаверса, таклиф қилинган вариантларга қарши ҳам овоз бериши мумкин. Иккита тасдиқ белгиси қўйилган бюллетень бекор қилинади. Сайловлар ва плебисцитларда қатнашиш даражаси алоҳида ҳисобланади. Референдум, агар унда сайловчиларнинг камида 30 фоизи қатнашган бўлса, ҳақиқий деб ҳисобланади.

Қирғизистон Президенти вазифасини бажарувчиси Талант Мамитов ҳам референдум ва президентлик сайловларида овоз беришга улгурган.

Ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари автоматик ўқиладиган сайлов қутилари ишламаётгани ҳақида хабар беришни бошлаган. Уларнинг ўрнига одатий стационар урнлар ўрнатилади. Маълумотларга кўра, айрим сайлов участкалари сайлов ва референдум учун бюллетенларни битта қутига ташлашни таклиф қилмоқда.

Президент сайловлари ва референдум учун сайловчилар рўйхати бир хил. Унда 3 миллион 544 минг киши бор. Аксарият сайловчилар Ўш вилоятидан – барча сайловчиларнинг 20 фоизи. Кейинги ўринларда Жалолобод, Чуй ва Бишкек шаҳри бор. 49 мингдан ортиқ Қирғизистон фуқароси хориждаги сайловчилар рўйхатига киритилган. Сайловчиларнинг 52,21 фоизини аёллар, 47,79 фоизини эркаклар ташкил этади. 18 ёшдан 30 ёшгача бўлган сайловчилар сони 31 фоиздан ошади.

Сайлов ва референдумларни ўтказиш бўйича Марказий комиссия раҳбари Нуржан Шилдабекова бугун сайловчилар сайлов жараёнларидан бирида қатнашишдан бош тортиши мумкинлигини эслатган. Фуқаролар хоҳламаса, муддатидан олдин ўтказилаётган президент сайловларида ёки бошқарув шаклини аниқлаш учун референдумда овоз бермасликка ҳаққи бор.

Сайловдаги қонунбузарликлар ҳақида Ҳукуматга хабар бериш мумкин. Эрталаб, Бишкек вақти билан соат 7:30 да Республика штаби чақириқ маркази муддатидан олдин президент сайловлари ва референдум ўтказишда моддий-техника таъминотининг ташкилий масалаларини ҳал қилишда сайлов комиссияларига ёрдам бериш бўйича иш бошлаган.

Шунингдек, Қирғизистон Соғлиқни сақлаш вазирлиги ARVI ёки COVID-19 белгилари бўлган фуқароларга сайлов участкаларига келиб, соат 18:00 дан кейин овоз беришни тавсия қилмоқда.