Ғарб Россиядан Сурияни “қаноти остига олмасликни” талаб қилмоқда

АҚШ, Буюк Британия, Германия ва Франция кеча, 27 январь куни расмий Москвани Сурия расмийларини кимёвий қурол ишлатганлиги учун жавобгарликдан ҳимоя қилишни тўхтатишга чақирди. Бу ҳақда тўрт давлат ташқи ишлар вазирлари – Энтони Блинкен, Жеймс Клеверли, Анналена Бурбок ва Катрин Колоннанинг Кимёвий қуролларни тақиқлаш ташкилотининг ҳисоботидан кейин эълон қилинган қўшма баёнотида келтирилган.

Қайд этилишича, Кимёвий қуролларни тақиқлаш ташкилоти экспертлари Сурия раҳбариятини 2018 йилнинг апрель ойида Дума шаҳрида кимёвий қуроллардан фойдаланган деб топган. АҚШ, Буюк Британия, Германия ва Франция ҳам ташкилот қарорини қўллаб-қувватлаган.

“Ҳукуматларимиз Сурия режимининг ушбу даҳшатли қуроллардан қайта-қайта фойдаланишини кескин қоралайди ва Асад режимидан Кимёвий қуроллар бўйича конвенция ва БМТ Хавфсизлик кенгашининг тегишли резолюциялари бўйича ўз мажбуриятларини зудлик билан бажаришини талаб қилади. Сурия ўзининг кимёвий қурол дастурини тўлиқ эълон қилиши ва йўқ қилиши ҳамда унинг амалга оширилганлигини текшириш учун Кимёвий қуролларни тақиқлаш ташкилоти ходимларини ўз мамлакатига юборилишига рухсат бериши керак”, дейилади қўшма баёнотда. 

Шунингдек, Ташқи ишлар вазирлари Россия Федерациясини Сурияни кимёвий қуролдан фойдаланганлик учун жавобгарликдан ҳимоя қилишни тўхтатишга чақирди. Ташқи ишлар вазирлари кимёвий қуролдан исталган жойда, ҳар ким ва ҳар қандай шароитда фойдаланишни қоралади. 

“Шунингдек, биз Сурия ва ундан ташқаридаги барча кимёвий қурол ҳужумлари учун айбдорларни жавобгарликка тортиш мажбуриятини яна бир бор тасдиқлаймиз”, дея хулоса қилди вазирлар.

Бироқ Россия томони АҚШ ва унинг иттифоқчиларини Кимёвий қуролларни тақиқлаш ташкилотини ўзлари учун қайта форматлашда айблаб келади. Сурия масаласида ҳам Россия 2018 йил 9 апрель куни Дума шаҳрида сўров ўтказганини, бироқ у ерда кимёвий қурол изларини топмаганини даъво қилади.

Маълумот учун, Кимёвий қуролларни тақиқлаш ташкилоти БМТга алоқадор ҳукуматлараро ташкилот бўлиб, 1997 йил 29 апрелда ташкил этилган. Унга 193 та давлат, жумладан, Ўзбекистон ҳам аъзо ҳисобланади.

Алибек Бейжанов