АҚШ Грузияга қарши санкциялар бўйича жиддий қадам ташлади

АҚШ Сенатининг ташқи алоқалар қўмитаси раиси ва катта республикачи Бен Кардин (Мэриленд штатидан демократ) ва Жим Риш (Айдахо штатидан), сенаторлар Жинн Шахин Нью-Гэмпшир штатидан демократ), Крис Кунс (Делавэр штатидан демократ), Линдси Грэм (Жанубий Каролина штатидан Республикачи) Грузияга қарши санкцияларни назарда тутувчи қонун лойиҳасини тақдим этди. Бу ҳақда Сенатнинг Ташқи алоқалар қўмитаси матбуот хизмати хабар берди. 

Ташаббус Сенатга Грузиядаги хорижий агентлар ҳақидаги қонун лойиҳасининг қабул қилиниши муносабати билан киритилган. Сиёсатчиларга кўра, у коррупция, инсон ҳуқуқларининг бузилиши ва чет эл агентлари тўғрисидаги қонуннинг қабул қилинишини тарғиб қилиш ёки унга кўмаклашиш ҳаракатлари учун Грузия ҳукумати амалдорлари ва алоҳида фуқароларни жавобгарликка тортиши керак. 

Агар қонун лойиҳаси қабул қилинса, Давлат департаменти Грузия фуқаролари ва уларнинг оила аъзоларига чет эл агентлари тўғрисидаги қонунни тарғиб қилиш ва қўллаб-қувватлашда қатнашгани учун саёҳатга чеклов қўйиши керак бўлади. 

Қўшма Штатлар маъмурияти Грузия барқарорлиги, суверенитети ва ҳудудий яхлитлигини бузишда айбдор бўлганларга, шунингдек, инсон ҳуқуқларининг бузилиши ва коррупцияга масъул бўлганларга қарши санкциялар қўллаши керак. Бундан ташқари, сенаторлар Давлат департаментидан Грузияга нисбатан узоқ муддатли стратегия ишлаб чиқишни, жумладан, ҳарбий ёрдамни қайта кўриб чиқиш ва Грузия ҳукуматини барча молиялаштиришни тўхтатишни талаб қилмоқда.

Қонунчилар, шунингдек, АҚШ ва Грузия ўртасидаги стратегик мулоқотни бутунлай тўхтатиб қўйишга чақирди. Жумладан, сенаторлар Грузияда демократия ва қонун устуворлигини ривожлантириш бўйича лойиҳаларни қўллаб-қувватлаш учун камида 50 миллион доллар ажратиш ниятида. Улар Вашингтон маъмуриятидан Грузиядаги хорижий зарарли таъсир даражасини баҳолашни, шунингдек, грузиялик сиёсий маҳбусларни қўллаб-қувватлаш даражасини оширишни талаб қилмоқда.

Ҳукмрон “Грузия орзуси – Демократик Грузия” партиясининг сиёсий кенгаши АҚШнинг виза санкцияларини жорий этиш ва Грузия билан ҳамкорликни қайта кўриб чиқиш ҳақидаги аввалги қарорларини рад этди ва қоралади. Сиёсий кенгаш Вашингтоннинг ҳаракатларини виза чекловлари билан шантаж, Грузия мустақиллиги ва суверенитетини чеклашга қўпол уриниш сифатида баҳолади.

14 май куни Грузия парламенти “Хорижий таъсирнинг шаффофлиги тўғрисида”ги қонунни учинчи ўқишда қабул қилди, бу эса Европа Иттифоқининг мамлакатнинг жамиятга интеграциялашувини тўхтатиб қўйиш таҳдиди ҳақидаги кескин баёнотларига сабаб бўлди. АҚШ Давлат котибининг Европа ва Евросиё масалалари бўйича ёрдамчиси Жеймс О'Брайеннинг айтишича, агар у ерда демократияга путур етказилса, Қўшма Штатлар Грузия ҳукуматига қарши санкциялар жорий қилади. 

Қонун лойиҳасини кўриб чиқиш апрель ойида бошланган. Ўшандан бери Грузияда кенг кўламли намойишлар бўлиб ўтмоқда. Бир неча марта улар хавфсизлик кучлари билан тўқнашувга айланган. Қонунга БМТ, НАТО, ЕХҲТ ва Европа Кенгаши ҳам қарши чиқмоқда. Ғарб етакчилари бу қонун Европа қадриятларига зид, дейди. Грузиянинг ҳукмрон партияси нодавлат сектор ва оммавий ахборот воситаларининг хориждан молиялаштирилишининг шаффофлигини таъминлаш мақсадигагина хизмат қилаётганини даъво қилмоқда.