Muvaffaqiyatli biznes reja tuzish qoidalari

Agar sizda biznes reja tuzish niyati bo‘lsa, quyida sizga berayotgan tavsiyalarimizga amal qilsangiz, foydadan xoli bo‘lmaydi.  

O‘zingiz haqingizda ma’lumot bering
Kimligingiz, o‘ylagan biznesingizni amalga oshirish uchun sizda qanday imkoniyatlar bor, ta’lim va malakangiz haqida bildiring.

Biznes rejangizning maqsadini tushuntirib bering
Biznes reja nima maqsadda yozilayotganiga qarab turli shaklda bo‘lishi mumkin. Biznes rejalar odatda quyidagi maqsadlarda yoziladi:
Boshlang‘ich sarmoyani taxminan hisoblab chiqish
Biznes loyihaning foydali yoki zararli ekanligini bilish
Mahsulot yoki xizmatingizni, mijozlaringizni va raqiblaringizni aniqlashtirish
Biznes modelingiz, maqsadlaringiz, va bu maqsadga erishish uchun kerakli strategiyalarni belgilash;
Biznes loyihangizni boshqalarga (bank, sarmoyadorlar, hamkorlar va h.k.) tushuntirib berish
Rejangizning asosiy bo‘limlari ro‘yxatini tuzib oling, yoki diagrammalar yordamida muhim fikrlaringizni qisqa qilib qog‘ozga tushiring. Asosiysi bular o‘zingiz uchun tushunarli bo‘lsa, biznes rejangizni yozish jarayoni o‘zingizga osonlashadi.

Mahsulot yoki xizmatingiz turini ta’riflab, tushuntirib bering
Mijozlaringizga sizning mahsulot yoki xizmatingizdan nima foyda borligi, mahsulot turi va xizmatingizning o‘ziga xos jihatlari, ishlab chiqarish jarayoni va va boshqa o‘ziga xosliklarini izohlab bering.

Mahsulotingizning o‘ziga xos va boshqalardan ajralib turuvchi jihatlari
Nimaga mijozlaringiz boshqa raqobatchilaringizning emas sizning mahsulot yoki xizmatingizni sotib olishi kerakligi haqida yozing. Sizning narxlaringiz boshqalardan arzonroqmi, yo sifat jihatdan ajralib turasizmi? Balki sizning joyingiz mijozlar uchun qulaydir, yoki vaqtdan yutish imkonini berarsiz?

Xaridorlaringiz mahsulotingiz uchun taxminan qancha pul sarflashini aniqlang
Mijozlaringizni sizning mahsulot yo xizmatlaringizga qancha pul to‘lashga tayyor ekanliklari, bir yilda o‘rtacha necha martta shu mahsulotdan sotib olishlarini hisoblab yozing. Albatta bu yerda quruq taxminlar emas, izlanish va tadqiqotlar natijasidan kelib chiqib yozishingiz kerak.

Bir yilda o‘rtacha qancha mahsulot ishlab chiqara olishingiz haqida yozing
Ishchi kuchi yoki uskunalaringizning qobiliyatidan kelib chiqib bir yilda shu mahsulotdan eng kop qancha ishlab chiqara olishingizni yoki xizmatingizni necha marta bera olishingizni hisoblab yozing. 

Har bir mahsulotning tan narxi qancha bo‘lishini hisoblang
Mahsulot ishlab chiqarish uchun ketadigan materiallar narxidan tortib ishchilarga beriladigan oylik, do‘kon yoki uskuna ijara xarajati, soliq, elektr, telefon internetdan tortib barcha xarajatlarni hisobga olgan holda har bir mahsulotingizning tan narxi qanchaga tushishini hisoblab chiqing.

Qancha boshlang‘ich sarmoya kerak bo‘lishini yozing
Ishni muvaffaqiyatli boshlab olish uchun qancha boshlang‘ich sarmoya kerak bo‘lishini va bu sarmoya nimalarga ishlatilishini tushuntiring.

Umuman olganda sizning biznesingiz nimaga foyda keltiradigan bo‘lishini va qancha vaqtda foyda olib kelishni boshlashini dalillar bilan yozing
Buning uchun bozorni yaxshilab o‘rganib, hisob-kitoblarni to‘g‘ri va ishonarli qilishingiz kerak.

Biznes rejangizdagi asosiy bo‘limlarining qisqa mazmunini sanab o‘ting
Buni biznes rejangizning boshiga joylang. Ko‘pincha sarmoyadorlarning biznes rejani to‘liq o‘qib chiqishga vaqtlari va xohishlari bo‘lmaydi. Shuning uchun ular rejangizning barcha muhim va e’tiborga loyiq jihatlarini shu qisqa mazmunni yoritgan yozuvdan oqib, ularda qiziqish uyg‘otsagina keyin detallarni bilish uchun asosiy qismni o‘qishga kirishishlari mumkin. Shuning uchun bu bo‘lim qisqa va e’tiborni tortadigan bo‘lishi kerak.
Zarnigor ABDUMALIKOVA